INŻYNIERIA RUCHU
"INŻYNIERIA RUCHU" to specjalność zajmująca się zjawiskiem RUCHU w systemach transportowych z wykorzystaniem opisu systemowego – z zastosowaniem metod INŻYNIERII SYSTEMÓW obejmujących między innymi następujące zagadnienia:
- formułowanie opisu systemowego transportu,
- prowadzenie systemowych badań i pomiarów zjawisk transportowych,
- analiza systemów i procesów transportowych,
- diagnoza stanu w systemach transportowych,
- synteza systemowych rozwiązań transportowych,
- planowanie, projektowanie, wdrażanie, użytkowanie i eksploatacja oraz modyfikacja systemów
Studenci na specjalności "INŻYNIERIA RUCHU" zajmują się przede wszystkim następującą tematyką badawczą:
- badania i pomiary parametrów RUCHU w systemach transportowych,
- analizy potoków RUCHU pieszych, rowerzystów, pojazdów i ładunków w sieciach i systemach transportowych,
- wpływ zagospodarowania przestrzennego na powstawanie RUCHU w miastach i na kształtowanie tego RUCHU z wykorzystaniem różnorodnych systemów transportowych w sposób zrównoważony i przyjazny środowisku naturalnemu,
- koncepcje i projekty infrastruktury transportowej do obsługi RUCHU lokalnego, miejskiego, aglomeracyjnego, metropolitalnego, o zasięgu krajowym, europejskim i globalnym,
- systemy sterowania i zarządzania RUCHEM w systemach transportowych,
- wpływ rozłożenia potoków RUCHU w sieciach transportowych na konkurencyjność przedsiębiorstw różnych sektorów gospodarki.
W trakcie studiów na specjalności "INŻYNIERIA RUCHU" Studenci realizują prace projektowe oraz projekty inżynierskie w następujących obszarach tematycznych:
- kształtowanie płynności RUCHU w sieci transportowej,
- obsługa transportowa obiektów dla RUCHU obecnego i dla RUCHU planowanego,
- poprawa bezpieczeństwa RUCHU w systemach transportowych,
- planowanie mobilności kształtującej zrównoważone wykorzystanie systemów transportowych do obsługi RUCHU osób i ładunków,
- planowanie linii transportu zbiorowego dla obsługi RUCHU w relacjach wewnętrznych i zewnętrznych obszaru,
- projektowanie obiektów infrastruktury transportowej do obsługi RUCHU osób, pojazdów i ładunków,
- koncepcja, planowanie oraz projektowanie systemów i procesów transportowych obsługujących RUCH pasażerski i towarowy,
- analiza zachowań kierowców w RUCHU drogowym.
Sylwetka absolwenta
Dzięki poznaniu metod i narzędzi systemowego opisu RUCHU w transporcie, w tym praktycznego zastosowania zasad inżynierii systemów transportowych, Absolwenci specjalności "INŻYNIERIA RUCHU" nabywają kompetencje do efektywnego formułowania i rozwiązywania zadań związanych z procesami RUCHU w systemach transportowych, obejmujących analizę, diagnozę, syntezę, projektowanie i modyfikacje systemowych rozwiązań transportowych – z wykorzystaniem metod i narzędzi matematycznego modelowania zjawisk transportowych.
Gruntowna wiedza teoretyczna i doświadczenie praktyczne zdobyte przez Absolwentów specjalności "INŻYNIERIA RUCHU" przygotowuje ich do roli współczesnego inżyniera transportu – efektywnie, elastycznie i otwarcie funkcjonującego w erze transformacji obszarów zurbanizowanych w kierunku miast inteligentnych (ang. Smart Cities) – obsługujących RUCH zarówno przez tradycyjne systemy transportowe, jak również przez transport inteligentny, wykorzystujący kooperujące inteligentne systemy transportowe (ang. C-ITS – Cooperative Intelligent Transport Systems), w tym m.in. pojazdy autonomiczne i połączone (ang. CAV – Connected and Automated Vehicles), Internet rzeczy (ang. IoT – Internet of Things) oraz dynamiczne zarządzanie potrzebami transportowymi (ang. DRT – Demand-Responsive Transport).
Zatrudnienie
Absolwenci specjalności "INŻYNIERIA RUCHU" na kierunku Transport przygotowani są do pracy inżynierskiej praktycznej a także naukowo-badawczej i rozwojowej w transporcie oraz w powiązanych z transportem dziedzinach życia społeczno-gospodarczego. Z powodzeniem znajdują zatrudnienie w instytucjach i firmach zajmujących się transportem i inżynierią ruchu w systemach transportowych oraz w jednostkach samorządowych i ich departamentach transportu, czyli między innymi w takich miejscach jak: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, centra sterowania i zarządzania ruchem w całej Polsce, organizatorzy przewozów w miastach, przewoźnicy publicznego transportu zbiorowego, biura projektowe inżynierii ruchu, jednostki zajmujące się projektowaniem i organizacją ruchu, biura planowania mobilności, zarządy dróg miejskich, starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin, komendy policji i oczywiście komercyjne firmy działające w branży transportowej.
Zagadnienia wraz z ujęciem praktycznym poznawane na specjalności
Studiując specjalność "INŻYNIERIA RUCHU" na kierunku TRANSPORT Studenci poznają gruntowanie kluczowe zagadnienia w ramach przedmiotów WSPÓLNYCH oraz w ramach przedmiotów SPECJALNOŚCIOWYCH. Szczegółowy wykaz oraz treści programowe tych przedmiotów zawierają następujące dokumenty:
- Program kształcenia
(https://bip.polsl.pl/Programy_studiow/20210308/Z45.1_Transport_I_st_ogolnoakademicki_2021.2022.pdf)
- Plan studiów
Natomiast poniżej przedstawiono syntetyczną charakterystykę zbiorczą treści tych przedmiotów:
- Systemy i procesy transportowe, Infrastruktura transportu, Podstawy inżynierii ruchu – przedmioty WSPÓLNE zawierające kluczowe aspekty systemowego opisu transportu oraz procesów RUCHU z wykorzystaniem metod inżynierii systemów transportowych do planowania, projektowania, wdrażania, użytkowania i eksploatacji oraz modyfikacji systemów i procesów transportowych,
- Matematyka, Fizyka, Grafika inżynierska, Termodynamika, Mechanika techniczna, Techniki wytwarzania, Inżynieria materiałowa, Ergonomia i bezpieczeństwo pracy, Podstawy konstrukcji maszyn, Środki transportu, Teoria ruchu, Podstawy eksploatacji technicznej – przedmioty WSPÓLNE obejmujące podstawowe zagadnienia inżynierskie niezbędne do sprawnej i efektywnej pracy inżyniera transportu,
- Badania operacyjne, Organizacja i zarządzanie w transporcie, Logistyka, Zarządzanie ryzykiem w eksploatacji systemów technicznych, Zarządzanie jakością, Podstawy prawa w transporcie, Ochrona środowiska w transporcie – przedmioty WSPÓLNE prezentujące zagadnienia efektywnych i optymalnych organizacji i zarządzania procesami transportowymi, to jest RUCHEM osób, ładunków oraz środków transportu z zapewnieniem aspektów środowiskowych, prawnych, jakościowych oraz uwzględniających występowanie ryzyka w systemach techniczno-ludzkich, do których należą systemy transportowe,
- Elektrotechnika, Elektronika, Automatyka, Informatyka, Technologie informacyjne – przedmioty WSPÓLNE, których dziedziny stanowią podstawę opisu transportu, jako systemu techniczno-ludzkiego, w odniesieniu do systemów sterowania i zarządzania RUCHEM w inteligentnych systemach transportowych miast i aglomeracji miejskich, w tym odnoszących się do inteligentnych urządzeń w pojazdach oraz inteligentnej infrastruktury transportu,
- Budowa oprogramowania systemów informatycznych w transporcie – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY omawiający zasady tworzenia niezawodnego oprogramowania, podstawowe wiadomości o projektowaniu dedykowanych systemom transportowym i ich użytkownikom, systemów informatycznych, zapewnienie integralności danych w systemach rozproszonych, zarządzanie, przetwarzanie oraz interpretacja dużych zbiorów danych, generowanych przez procesy RUCHU w systemach transportowych,
- Elementy projektowania dróg transportowych – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY prezentujący zagadnienia kształtowania dróg transportowych – w planie, profilu i przekroju poprzecznym – w procesie projektowym, którego zasadnicze aspekty to bezpieczeństwo i efektywność RUCHU osób, ładunków i środków transportu,
- Optymalizacja sieci transportowych – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY dotyczący zagadnień kształtowania sieci transportowych pod względem optymalizacji i bezpieczeństwa RUCHU w systemach transportowych, w ujęciu systemowych człowiek-pojazd-droga,
- Projektowanie systemów transportowych – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY obejmujący kompleksowo proces projektowy, którego celem są systemy transportowe obsługujące bezpiecznie i efektywnie RUCH osób, ładunków i środków transportu,
- Statystyka procesów transportowych – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY prezentujący podstawowe metody zbierania i przetwarzania danych opisujących RUCH w systemach i procesach transportowych oraz metody budowy ich modeli matematycznych o charakterystykach probabilistycznych, to jest uwzględniających zjawiska losowe występujące w systemach transportowych i w ich otoczeniu – w środowisku naturalnym oraz w systemie społeczno-gospodarczym,
- Systemy sterowania ruchem drogowym – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY, którego treści programowe obejmują zagadnienia funkcjonalno-techniczne inteligentnych systemów transportowych w aspekcie sterowania RUCHEM w sieciach transportowych,
- Systemy telemetryczne transportu – przedmiot SPECJALNOŚCIOWY obejmujący zagadnienia funkcjonalno-techniczne inteligentnych systemów transportowych w aspekcie telemetrii i teledetekcji RUCHU w sieciach transportowych wraz z odniesieniem do systemów informacji geograficznej/geodezyjnej GIS.
Zasób wiedzy uzyskanej na tych przedmiotach pozwoli nabyć wiele umiejętności praktycznych.
Dodatkowe możliwości
Ponadto, Studenci już od pierwszego semestru studiów mają możliwość uczestniczenia w pracach dwóch kół naukowych, na których poszerzana jest wiedza nabyta w trakcie zajęć. Są to:
SKN Traffic Modeling - osoba do kontaktu - dr hab. inż. Aleksander Sobota, prof. PŚ.
SKN Signalis - osoba do kontaktu - dr hab. inż. Grzegorz Sierpiński, prof. PŚ.
Ponadto Studenci mają możliwość uczestnictwa w wizytach studyjnych m.in. CSR w Gliwicach, MPK Warszawa, MPL Katowice w Pyrzowicach, oraz uczestnictwa w PBL (Project Basic Learning) pod opieką pracownika naukowego z Katedry RT4.
Przykłady wykorzystywanej aparatury
Eye trackery, gogle VR, symulatory ruchu, roboty magazynowe, roboty mobilne, skanery laserowe LIDAR, radary drogowe, tablice VMS, serwery baz danych i specjalizowane aplikacje, rejestratory mobilne, kamery OPR, inne kamery do badań ruchu drogowego, tablice interaktywne, systemy rozpoznawania wizyjnego parametrów ruchu drogowego, sterowniki drogowe wraz z modelami sygnalizacji świetlnej, mikrokontrolery i minikomputery do prototypowania rozwiązań w zakresie diagnostyki ruchu drogowego i kolejowego. Urządzenia do badań środowiskowych w sieci transportowej. Ponadto urządzenia zlokalizowane w rzeczywistej sieci drogowej.
