Zbigniew Janusz Popiołek, profesor, doktor habilitowany nauk technicznych, inżynier elektryk, specjalista w zakresie miernictwa cieplnego, ogrzewnictwa, wentylacji i klimatyzacji.

Studia wyższe ukończył na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej w 1973 r. uzyskując tytuł zawodowy magistra inżyniera elektryka w specjalności Miernictwo Elektryczne i Przyrządy Pomiarowe.

Działalność naukowo-dydaktyczną w Politechnice Śląskiej podjął w 1973 r. jako asystent w Katedrze Ogrzewnictwa Wentylacji i Techniki Odpylania na Wydziale Inżynierii Środowiska. W październiku 1979 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych, przedstawiając pracę doktorską z zakresu anemometrii i jej zastosowania w badaniach procesów wentylacji i odpylania. Wyniki swoich badań opublikował wspólnie z promotorem pracy doktorskiej w pierwszej wydanej w Polsce monografii naukowej z tego zakresu. Tematykę badawczą związaną z anemometrią kontynuował w następnych latach, m.in. w 1983 r. odbył w ramach stypendium British Council staż naukowy w Imperial College of Science and Technology w Londynie. Wynikiem przeprowadzonych tam badań był artykuł opublikowany w renomowanym czasopiśmie Journal Fluid Mechanics. W 1980 r. odbył 4-ro miesięczny staż w Royal Institute of  Technology w Sztokholmie i rozpoczął badania eksperymentalne i modelowanie przepływu w strugach konwekcyjnych nad źródłami ciepła. W marcu 1988 r. po przedstawieniu rozprawy habilitacyjnej nt. Badanie i modelowanie strug konwekcyjnych z uwagi na kształtowanie procesu wentylacji, Rada Wydziału Inżynierii Sanitarnej i Wodnej Politechniki Warszawskiej nadała mu stopień naukowy doktora habilitowanego. W latach 1985-1998 pod kierunkiem prof. Z. Popiołka opracowanych zostało kilka przyrządów do pomiaru parametrów charakteryzujących środowisko cieplne w pomieszczeniach w tym, produkowany do dzisiaj termoanemometr z czujnikiem sferycznym stosowany do pomiaru prędkości ruchu powietrza w pomieszczeniach. Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego pracował na stanowiskach docenta (do 1992) a następnie profesora nadzwyczajnego Politechniki Śląskiej. W sierpniu 2003 r. Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej nadał prof. Z. Popiołkowi tytuł profesora nauk technicznych a w marcu 2010 r. mianowany został na stanowisko profesora zwyczajnego w Politechnice Śląskiej.

Prof. Z. Popiołek pełnił na Politechnice Śląskiej szereg funkcji, w latach 1980-1990 był Kierownikiem Laboratorium Instytutu Ogrzewnictwa, Wentylacji i Ochrony Powietrza, w latach 1990 -1991 zastępcą Dyrektora Instytutu ds. Nauczania i Wychowania, w latach 1990-1993 Prodziekanem Wydziału Inżynierii Środowiska ds. Studiów dla Pracujących a w latach 1991-1994 Kierownikiem Zakładu Miernictwa i Mechaniki Płynów. Najdłużej, bo od września 1994 r. do sierpnia 2013 r. był Kierownikiem Katedry Ogrzewnictwa, Wentylacji i Techniki Odpylania. Od września 2012 r. do sierpnia 2016 r. pełnił funkcję Prodziekana ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Działalność naukowa prof. Z. Popiołka dotyczy takich obszarów badawczych jak diagnostyka cieplna budynków i doskonalenie metodyki i aparatury do pomiarów procesów wentylacji i odpylania oraz energooszczędne kształtowanie środowiska wewnętrznego w tym matematyczne i fizykalne modelowanie zjawisk aerodynamicznych i cieplnych w procesach ogrzewnictwa, wentylacji i klimatyzacji.

Prof. Z. Popiołek prowadzi wykłady i seminaria na studiach dziennych i wieczorowych, regularnie od 2003 r. prowadzi wykłady w Duńskim Uniwersytecie Technicznym w Lyngby. Jest twórcą i opiekunem nowej specjalności Higiena i Bezpieczeństwo Środowiska Pracy, współtwórcą nowego kierunku studiów Inżynieria Bezpieczeństwa, Przez wiele lat był opiekunem specjalności Ogrzewnictwo Wentylacja i Klimatyzacja i kierownikiem studiów podyplomowych Higiena i Bezpieczeństwo Pracy. Prof. Z. Popiołek współpracuje z wieloma ośrodkami naukowymi w Europie oraz z American Industrial Hygiene Association w USA.

Prof. Z. Popiołek w latach 2003-2005 kierował utworzonym w Katedrze Ogrzewnictwa Wentylacji i Techniki Odpylania w ramach 5 Programu Ramowego UE Centrum Doskonałości „ENER-INDOOR” pt.: Efektywne energetycznie technologie i systemy w inżynierii środowiska wewnętrznego. W latach 2010-2013 prof. Z. Popiołek był kierownikiem zadania 4 „Rozwój diagnostyki cieplnej budynków” w projekcie strategicznym „Zintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków” finansowanym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju a realizowanym przez konsorcjum naukowo-przemysłowe, którego Liderem był Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej.

Prof. Z. Popiołek był promotorem 15 zakończonych przewodów doktorskich, był opiekunem blisko stu prac dyplomowych magisterskich. Jest autorem lub współautorem 5 książek i 6 monografii, opublikował około 170 artykułów. Recenzował 19 rozpraw doktorskich (w tym 4 za granicą), 6 rozpraw habilitacyjnych i 3 wnioski profesorskie. Prof. Z. Popiołek aktywnie działa również w organizacjach naukowych i inżynierskich oraz jako członek Rad Naukowych Instytutów Badawczych, jest regularnie zapraszany do komitetów naukowych renomowanych międzynarodowych konferencji naukowych.