Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki

Sprawy administracyjne: mgr Bernadeta Bonio (email: bernadeta.bonio@polsl.pl)

Uczestnicy ścieżki „Doktorat wdrożeniowy” (w obu dyscyplinach: Automatyka i Robotyka oraz Informatyka) odbędą podstawowy cykl szkolenia zgodny z realizowanym na Wydziale AEI programem studiów doktoranckich w wybranej przez siebie dyscyplinie. Przewiduje się możliwość dostosowania programu studiów każdego z uczestników projektu do indywidualnych potrzeb projektu doktorskiego w trybie Indywidualnego Programu Studiów. Projekt zakłada, że każdy uczestnik (beneficjent) programu Doktorat Wdrożeniowy ukończy prace nad rozprawą doktorską i przedstawi ją komisji doktorskiej w okresie do dnia 31 września 2021 roku. Każdy uczestnik projektu otrzymywać będzie stypendium w wysokości 2450PLN miesięcznie przez okres 12 miesięcy w roku. Decyzja o kontynuacji wypłacania stypendium podejmowana będzie w trybie rocznym (we wrześniu pod koniec danego roku akademickiego) po dokonaniu oceny merytorycznej postępów prac nad projektem doktorskim w poprzednim roku akademickim, oraz zweryfikowaniu spełnienia wymogów formalnych określonych przepisami oraz planem i organizacją studiów doktoranckich.  

Program i organizacja studiów. Ocena postępów pracy doktorantów.

Przedstawiony poniżej, czteroletni program studiów, opracowany został zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 10.02.2017 roku w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz. U. z 2017 roku, poz. 256) i Prawem o szkolnictwie wyższym z dnia 27.07.2005 roku (Dz. U. z 2016 roku, poz. 1842, 1933, 2169). W trakcie opracowywania programu studiów kierowano się również wytycznymi zawartymi w Uchwale nr VIII/78/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia 24 kwietnia 2017 roku w sprawie wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych prowadzących kształcenie na studiach doktoranckich oraz postanowieniami Regulaminu Studiów Doktoranckich zgodnie z Uchwałą nr VIII/75/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia 24 kwietnia 2017 roku.

Zajęcia odbywać się będą w trakcie sobotnich zjazdów, przeciętnie raz w miesiącu. W przypadku zaproszonych wykładowców spoza jednostki może zdarzyć się iż zajęcia wyjątkowo odbywać się będą np. w godzinach popołudniowych poza sobotami. Informacje szczegółowe umieszczane będą na bieżąco na stronie:

 https://www-arch.polsl.pl/Wydzialy/RAu/Strony/DlaStudent%C3%B3w-Studiadoktoranckie.aspx 

W ramach zajęć obowiązkowych przewiduje się organizację wykładów prezentujących najważniejsze w danej dyscyplinie naukowej zaawansowane tematy z zakresu badań podstawowych, natomiast zajęcia fakultatywne dedykowane będą zagadnieniom aplikacyjnym i najnowszym technologiom wykorzystywanym w danej dyscyplinie. Planuje się organizację co najmniej jednego rocznie wykładu wygłaszanego przez zapraszanego wybitnego naukowca z uczelni partnerskich; z kolei zajęcia fakultatywne organizowane będą przede wszystkim przez specjalistów i ekspertów z danego obszaru wiedzy. W ramach zajęć fakultatywnych rozwijających umiejętności zawodowe przewiduje się m.in.  organizację warsztatów „Scientific Writing”, kursu z zakresu Metod planowania eksperymentu czy Teorii badań naukowych, oraz zajęć w ramach tzw. Journal Club, w trakcie których młodzi adepci nauki będą mieli za zadanie zapoznanie się z najnowszymi publikacjami/wdrożeniami z obszaru ich badan naukowych oraz zaprezentowanie ich wyników pozostałym uczestnikom seminarium.  Planowane są również zajęcia poświęcone zagadnieniom etyki w badaniach naukowych. W ofercie znajdą się także przedmioty dedykowane tzw. umiejętnościom miękkim, niezwykle ważnym do prawidłowego funkcjonowania w  świecie nauki i biznesu, oraz zarządzaniu projektami. W ramach oferty dodatkowych szkoleń i warsztatów przewiduje się organizację warsztatów doskonalących praktyczne kompetencje w zakresie programowania. Seminaria doktorskie realizowane są w interdyscyplinarnych grupach projektowych objętych opieką mentorską przez profesorów, pracowników naukowych oraz pracowników z sektora przemysłowo-biznesowego. Szczegółowa oferta tematyczna wykładów opracowana zostanie po zapoznaniu się z wybranymi przez doktorantów tematami projektów doktorskich. Pozwoli to na optymalizację treści wykładów z punktu widzenia uczestników projektu Doktorat Wdrożeniowy.   

Przewiduje się obciążenie zajęciami dydaktycznymi w wymiarze 268 godzin w trakcie czteroletniego procesu kształcenia. Co najmniej połowa z nich realizowana będzie w formie zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału doktorantów i nauczycieli akademickich lub opiekunów naukowych.

Wsparcie doktorantów. Wsparcie doktorantów uzyskiwane w ramach projektu będzie obejmowało stypendia naukowe, wsparcie merytoryczne w pracach nad projektem doktorskim oraz wsparcie organizacyjne ewentualnych  krótkoterminowych staży naukowych w krajowych i zagranicznych uczelniach i instytucjach badawczych, których profil naukowy będzie zbieżny a realizowanym projektem doktorskim. Planowane działania obejmować będą również opracowanie i organizację Indywidualnych Programów Studiów, w tym wykładów prowadzonych przez zapraszanych wybitnych naukowców z uczelni partnerskich, szkoleń i warsztatów z najnowszych technologii, których znajomość będzie niezbędna do realizacji projektów doktorskich.

Dla każdego z doktorantów zostanie powołana 3-5 osobowa komisja – zespół mentorski (ang. Advisory Board) złożona z Kierownika Projektu, profesorów (w tym opiekuna naukowego doktoranta nadzorującego realizację projektu doktorskiego) i ekspertów - pracowników współpracujących jednostek biznesowych i przemysłowych. Komisja będzie oceniać w trybie semestralnym postępy prac doktoranta i służyć będzie pomocą w opracowywaniu planów badań na kolejne semestry.

Organizacja studiów. Pierwszy rok studiów doktoranckich, poza realizacją programu edukacyjnego,  będzie poświęcony również formalnemu przydzieleniu każdemu z doktorantów projektu doktorskiego oraz powołaniu jego zespołu mentorskiego i opracowaniu we współpracy z członkami zespołu mentorskiego szczegółowego planu badań. Dla każdego doktoranta przeprowadzone zostaną również negocjacje oraz podpisana będzie trójstronna umowa określająca szczegółowe warunki podziału praw majątkowych do wyników projektu doktorskiego oraz określająca obszary objęte tajemnicą „know-how”. Poza tym utworzone zostaną grupy seminaryjno-projektowe doktorantów o zbliżonych obszarach badań.

Drugi i trzeci rok studiów poświęcone będę zajęciom w głównej osi tematycznej studiów. Zorganizowane zostaną również warsztaty i seminaria wspierające rozwój kompetencji niezbędnych w realizacji projektów doktorskich, w tym warsztatów z zakresu przedsiębiorczości oraz kompetencji miękkich, w tym z zakresu komunikacji, organizacji pracy i zarządzania czasem oraz autoprezentacji czy radzenia sobie ze stresem. W planie studiów pojawią się również zajęcia rozwijające umiejętności dydaktyczne doktorantów. Część zajęć fakultatywnych trzeciego roku studiów oraz zajęcia planowane na czwartym roku studiów będą obejmował wykłady i warsztaty o charakterze specjalistycznym. W trakcie czwartego roku studiów oczekuje się od uczestników projektu sfinalizowania projektów doktorskich oraz opracowania prac doktorskich. Przewiduje się również niewielką liczbę zajęć fakultatywnych o tematyce dostosowanej do prowadzonych projektów doktorskich. 

Efektywność kształcenia. Zrealizowanie w okresie 4 lat uzyskania przez doktorantów odpowiednich kompetencji naukowych i zawodowych, zrealizowanie programu oryginalnych badań naukowych oraz potwierdzenie jakości tych badań przez publikacje naukowe, opracowanie pracy doktorskiej, wymaga zapewnienia odpowiedniej efektywności kształcenia i samokształcenia. Odpowiednia efektywność zostanie zapewniona przez odpowiednio wczesne zaplanowanie i przydzielenie doktorantom tematyki badawczej, intensywną opiekę mentorską oraz szczegółowe monitorowanie postępów prac doktorantów, a także przez zaangażowanie do pracy z doktorantami profesorów, pracowników naukowych o wysokiej renomie i dorobku naukowym oraz pracowników z sektora przemysłu i biznesu o dużym doświadczeniu zawodowym. Dodatkowo, integracyjny charakter planowanych szkoleń wesprze zdobywanie umiejętności miękkich w grupie beneficjentów programu oraz zmniejszy ryzyko utraty doktorantów w trakcie realizacji projektu.

Oczekuje się, że w trakcie pierwszych trzech semestrów studiów doktorant opublikuje co najmniej 1 artykuł (może być współautorski) w czasopiśmie z ministerialnej listy A lub B. Alternatywą może być autorstwo lub współautorstwo co najmniej 1 pełnego referatu (nie streszczenia) opublikowanego w recenzowanych materiałach międzynarodowej konferencji naukowej indeksowanej w bazie Web of Science.  Do końca drugiego roku studiów doktorant (30.09.2019 roku) ma mieć wszczęty przewód doktorski przed Radą Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach.      

3) Planowana współpraca z przedsiębiorstwami.

Doktoranci, uczestnicy ścieżki Doktorat Wdrożeniowy, muszą być równocześnie pracownikami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu w firmach partnerskich oraz studentami doktoranckich studiów stacjonarnych. Konieczne będzie ustalenie w początkowej fazie projektu szczegółowych zasad współpracy, w tym zasad współdzielenia czasu doktoranta pomiędzy uczelnią a firmą. Oczekuje się, że każdy doktorant będzie obecny na wydziale co najmniej 4h w tygodniu w celu udziału w regularnie organizowanych seminariach naukowych oraz cotygodniowych spotkaniach ze swoim opiekunem naukowym (promotorem). Wymagane jest zagwarantowanie (w tej chwili w formie deklaracji)  zatrudnienia na okres 4 lat, zapewnienie o oddelegowaniu osoby ze strony firmy do pełnienia funkcji opiekuna projektu doktorskiego oraz deklaracja zapewnienia dostępu do wszystkich pomiarów, materiałów, elementów itp. niezbędnych do realizacji projektu doktorskiego. Pracownicy firm będą członkami zespołów mentorskich mając tym samym możliwość aktywnego uczestniczenia w procesie nadzoru na realizacją projektu. Planuje się, że część specjalistycznych zajęć fakultatywnych będzie prowadzona przez specjalistów z firm partnerskich.

Więcej informacji na temat organizacji współpracy pomiędzy Doktorantem, Uczelnią i Przedsiębiorstwem, w tym propozycję treści umowy trójstronnej, znaleźć można na stronach NCBiR  tutaj. W opracowaniu tej umowy nie uczestniczyli przedstawiciele MNiSW. Zgodnie z przekazanymi nam przez przedstawiciela ministerstwa informacjami, ostateczny wzór umowy będzie rozesłany do beneficjentów w dniu 20 września 2017 roku, po zakończeniu konsultacji z Departamentem Legislacyjno-Prawnym oraz Departamentem Budżetu i Finansów MNiSW.

4) Związek programu studiów doktoranckich w poszczególnych obszarach z celami polityki naukowej, naukowo-technicznej, innowacyjnej i społecznej państwa.

Studia doktoranckie prowadzone będą w dwóch obszarach: Automatyki i Robotyka oraz Informatyka. Tematyka badań planowanych w trakcie studiów wpisuje się w Krajowe Inteligentne Specjalizacje (KIS) w zakresie Innowacyjnych Technologii i Procesów Przemysłowych, wskazujące preferencje w udzielaniu wsparcia prac badawczych, rozwojowych i innowacyjnych w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020 (dokument tutaj).

Plan studiów i zakres prowadzonych badań wpisuje się także w działania określone w dokumencie „Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)” - dokument tutaj, która definiuje swój główny cel jako tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym wzroście spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym, środowiskowym i terytorialnym. Jednym z celów szczegółowych jest trwały wzrost gospodarczy oparty coraz silniej o wiedzę, dane i doskonałość organizacyjną. Kształcenie w ramach proponowanych studiów nosi znamiona działań sprzyjających osiągnięciu tego celu, gdyż:

·       sama idea realizacji programu wdrożeniowych studiów doktoranckich jest elementem reformy organizacyjnej sektora nauki, wzmacniającej potencjał technologiczny gospodarki poprzez wsparcie firm w budowie kadry gotowej do samodzielnego prowadzenia prac B+R,

·       tematyka proponowanych rozpraw doktorskich wspiera ideę inteligentnej reindustrializacji poprzez rozwój innowacyjności firm biorących udział w procesie kształcenia na studiach doktoranckich,

·       współpraca między tymi firmami a Wydziałem AEI pozwoli na usunięcie bardzo ważnej bariery ograniczającej działania proinnowacyjne, a wynikającej z niewystarczającej współpracy między instytucjami badawczymi a przedsiębiorcami; brak takiej współpracy wynika często z niezrozumienia wzajemnych oczekiwań i ograniczeń oraz z niedostatecznego wykorzystania wzajemnego potencjału,

·       realizacja proponowanego programu studiów przyczyni się do promowania kultury przedsiębiorczości na Wydziale AEI, wzmocnienia jego potencjału badawczego poprzez realizację prac o praktycznym znaczeniu wdrożeniowym oraz, docelowo, pozwoli na silniejszy udział w systemie tworzenia innowacji,

·       udział pracowników firm w proponowanych studiach doktoranckich docelowo pozwoli zwiększyć zaangażowanie przedsiębiorców w system kształcenia wysoko wykwalifikowanych pracowników dla sektorów o dużej intensywności wiedzy i techniki.