Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki

Profesor Tadeusz Zagajewski wybitny radiotechnik,  twórca Elektroniki Przemysłowej w Polsce . Jeden z założycieli Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej.

W imieniu Komitetu Obchodów 100. rocznicy urodzin serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w sesji pod patronatem

JM Rektora Politechniki Śląskiej

prof. dra hab. inż. Andrzeja Karbownika

Zobacz zaproszenie

Cele sesji:

·         Uczczenie pamięci Profesora Tadeusza Zagajewskiego, człowieka wielkiej wiedzy i niezłomnej postawy

·         Zaprezentowanie zasług Profesora dla rozwoju radioelektroniki i elektroniki przemysłowej

·         Przekazanie młodemu pokoleniu wartości i postawy życiowej Profesora oraz etosu Jego pracy naukowej i dydaktycznej.

PROGRAM SESJI

11.00 Otwarcie sesji i powitanie uczestników prof. Edward Hrynkiewicz prof. Adam Czornik –Dziekan Wydziału AEiI

11.10-11.25 Droga życiowa profesora Tadeusza Zagajewskiego doc. Adam Błaszkowski

11.25-11.35 Prace prof. Tadeusza Zagajewskiego w obszarze układów analogowych prof. Zdzisław Filus

11.35-11.45 Prace prof. Tadeusza Zagajewskiego w obszarze układów cyfrowych prof. Edward Hrynkiewicz 11.45-11.55 Działalność profesora w Polskiej Akademii Nauk prof. Jerzy Klamka, Prezes Oddziału Katowickiego PAN

Po zakończeniu sesji

~ 12.30 Odsłonięcie w holu na I piętrze Wydziału AEiI tablicy pamiątkowej poświęconej Profesorowi Adam Zagajewski, prof. Adam Czornik

Po odsłonięciu tablicy poczęstunek. Sesji towarzyszy program artystyczny w Klubie Pracowników Politechniki Śląskiej przy ul. Banacha 3

16.00 Koncert fortepianowo - wokalny prof. Julian Gembalski prof. Elżbieta Grodzka - Łopuszyńska

~ 17.15 Wieczór literacki Adama Zagajewskiego

Sylwetka prof. Tadeusza Zagajewskiego 

Prof. Tadeusz Zagajewski stał się jednym z inicjatorów powstania samodzielnego Wydziału Automatyki, w latach 1962-1964 podejmując aktywną działalność przy jego organizowaniu. Zaowocowało to oficjalnym powołaniem Wydziału przez ministra Szkolnictwa Wyższego w 1964 r., a prof. Zagajewski zostaje pierwszym jego dziekanem. Funkcję tę pełni do 1968 roku. W 1965 r. uchwałą Rady Państwa zostaje mu nadany tytuł profesora zwyczajnego.

Przez wszystkie lata pracy prof. T. Zagajewski prowadził bardzo starannie opracowane wykłady, najwyżej oceniane przez kolejne roczniki studentów. Jego dorobek zawiera wiele książek i podręczników, stale aktualizowanych i dostosowanych do nowych potrzeb dydaktycznych. Pierwszą taka książką był wydany wkrótce po wojnie (1949 r.) podręcznik pt. "Radiotechniczne urządzenia nadawcze" [1], wznawiany w kilku wydaniach do 1961 r. Drugą była wydana po raz pierwszy w 1953 r., a opracowywana wielokrotnie od nowa z różnymi zespołami współpracowników książka pt. "Elektronika przemysłowa" [2]. Temat był w ówczesnej literaturze światowej zupełnie nowy, a o potrzebie tej książki świadczyło stale jej wznawianie w unowocześnionej postaci; jej szóste wydanie ukazało się w 1975 r., a tłumaczenie rosyjskie w 1976 r. Z książek wydanych w późniejszym okresie na szczególną uwagę zasługuje również monograficzne opracowanie układów elektroniki stosowanej i przemysłowej, którego czwarte wydanie ukazało się w 1978 roku pod tytułem "Układy elektroniki przemysłowej" [3].

Prof. T. Zagajewski był opiekunem ponad 200 magisterskich prac dyplomowych, promotorem 15 rozpraw doktorskich, kilku jego wychowanków uzyskało stopień docenta i tytuł profesora.

Chociaż oryginalna działalność naukowa prof. T. Zagajewskiego obejmuje w różnych okresach czasu również liczne inne wątki, to jednak podstawową dziedziną zainteresowań Profesora jest teoria obwodów elektrycznych w zastosowaniu do układów elektronicznych.

W 1988 roku Profesor Tadeusz Zagajewski przeszedł na emeryturę. Nie przerwał jednak pracy naukowej. W swoich ostatnich pracach teoretycznych profesor powraca do podstawowych zagadnień nieliniowego sprzężenia zwrotnego we wzmacniaczach, symetrii elektrycznej obwodów, niestałości częstotliwości generatorów i określenia częstotliwości chwilowej [22].

Syn profesora Adam Zagajewski jest jednym z najwybitniejszych polskich poetów. Córka Ewa Zagajewska-Fabrycy (obecnie na emeryturze) była pracownikiem naukowym Politechniki Śląskiej i Politechniki Szczecińskiej.

Ważniejsze funkcje w Politechnice Śląskiej:

Kierownik Katedry Radiotechniki na Wydziale Elektrycznym, 1947-1954
Kierownik Katedry Elektroniki Przemysłowej na Wydziale Elektrycznym, 1954- 1964
Dziekan Wydziału Elektrycznego, 1955-1956
Prorektor ds. Nauki, 1956-1959
Dziekan Wydziału Automatyki, 1964-1968
Kierownik Katedry Elektroniki Przemysłowej na Wydziale Automatyki, 1964-1968
Kierownik Katedry Elektroniki na Wydziale Automatyki, 1968-1971
Z-ca ds. Nauki Dyrektora Instytutu Konstrukcji i Technologii Urządzeń Automatyki i Elektroniki, 1971-1974
Dyrektor Instytutu Elektroniki na Wydziale Automatyki, 1974-1983

Członek Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji PAN, od 1955
Członek korespondent PAN, od 1960
Przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej, 1973-1977
Członek rzeczywisty PAN, od 1976
Członek Komitetu Nagród Państwowych w Sekcji Elektrotechniki i Elektroniki, 1976-1982
Przewodniczący Oddziału PAN w Katowicach, 1983-1986

Złoty Krzyż Zasługi oraz Medal X-lecia, 1955
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1959 r.
Medal Komisji Edukacji Narodowej, 1974
Krzyż Komandorski OOP, 1986
Krzyż Komandorski z Gwiazdą OOP, 1995
Doktorat „honoris causa” Politechniki Śląskiej, 1992
Medal im. prof. Stanisława Fryze nadany przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich, 2002

W opracowaniu plakatu wykorzystano książkę:
Malzacher S.: W moich oczach. 45 lat z prof. Tadeuszem Zagajewskim. Instytut Elektroniki Politechniki Śląskiej Gliwice 1992

Młodzieńcze lata we Lwowie i Warszawie

Tadeusz Zagajewski urodził się 16 XII 1912 r. we Lwowie W 1930 r. ukończył X Gimnazjum im. H. Sienkiewicza we Lwowie i w tymże roku rozpoczął studia na Oddziale Elektrotechnicznym Wydziału Mechanicznego Politechniki Lwowskiej. Studia te zakończył dyplomem w 1935 r., a w ponad rok później rozpoczął pracę w Państwowych Zakładach Tele-Radiotechnicznych w Warszawie, gdzie w okresie lat 1936-1939 dał się poznać jako utalentowany konstruktor serii krótkofalowych nadajników radiokomunikacyjnych o mocy 150W, 2kW i 50kW.

Wybuch II wojny światowej zastaje go w Warszawie. Po zakończeniu działań wojennych rozpoczyna na początku 1940 roku pracę w zajętym przez wojska radzieckie Lwowie jako asystent kierowanej wówczas przez prof. Janusza Groszkowskiego Katedry Radiotechniki w Lwowskim Instytucie Politechnicznym, czyli dawnej Politechnice Lwowskiej. Dotrwa na tym stanowisku do 1941 r. Niemiecka okupacja Lwowa w latach 1941-1944 sprawia, że Politechnika Lwowska jako szkoła wyższa praktycznie przestaje istnieć. Tadeusz Zagajewski pracuje jako technik w Parowozowni Lwów-Wschód. Po ponownym zajęciu Lwowa w roku 1944 przez wojska radzieckie i uruchomieniu Lwowskiego Instytutu Politechnicznego podejmuje obowiązki docenta we wspomnianej już Katedrze Radiotechniki.

W październiku 1945 roku, kiedy staje się już jasne że Lwów pozostanie poza granicami Polski, decyduje się na opuszczenie miasta wraz z całą rodziną w ramach akcji przesiedleńczej. Akcję zorganizowano dla pracowników politechniki i uniwersytetu, których oczekiwały organizujące się w kraju uczelnie. Pociąg ewakuacyjny po tygodniu dociera do Gliwic, gdzie T. Zagajewski decyduje zakończyć trudną podróż ze względu na trzyletnią córkę Ewę i czteromiesięcznego syna Adama. W Gliwicach mieszka i pracuje w pionierskich powojennych warunkach. W mieście, w którym nigdy wcześniej nie było wyższej uczelni powstaje Politechnika Śląska. Tadeusz Zagajewski bierze czynny udział - jako adiunkt, pod kierunkiem prof. Tadeusza Malarskiego - w organizowaniu na Wydziale Elektrycznym Oddziału Telekomunikacyjnego i Katedry Radiotechniki.

Już w 1946 r. uzyskuje stopień naukowy doktora nauk technicznych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej po obronie pracy, która w zarysie powstała jeszcze we Lwowie pod opieką prof. J. Groszkowskiego. W latach 1947-1954 jest zastępcą profesora i kierownikiem Katedry Radiotechniki Politechniki Śląskiej. W tym okresie wzrasta Jego zainteresowanie innymi niż telekomunikacja zastosowaniami nowej dziedziny - elektroniki. W szczególności chodzi tu o jej zastosowania w przemyśle dla celów technologicznych, w pomiarach wielkości nieelektrycznych i rozwijającej się automatyce przemysłowej. Prof. Tadeusz Zagajewski nawiązuje liczne kontakty z przemysłem, podejmuje się opracowywania prototypowych urządzeń elektronicznych, prowadzi pierwsze prace naukowe z tej dziedziny. Kiedy na przełomie lat 1952-1953 w wyniku ministerialnej decyzji następuje likwidacja Oddziału Telekomunikacyjnego w Politechnice Śląskiej, prof. Zagajewski nie daje się tym zaskoczyć. Jego kontakty z przemysłem i wspomniane zainteresowania pozwalają na organizację nowej specjalności: elektroniki przemysłowej, oraz przemianowanie w 1954 roku Katedry Radiotechniki w Katedrę Elektroniki Przemysłowej. W tymże roku zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym i powołany na kierownika nowej katedry. Przez następny rok (1955-1956) pełni funkcje dziekana Wydziału Elektrycznego, a w latach 1956-1959 prorektora d/s nauki Politechniki Śląskiej.