A A+ A++
contrast mute
Godło Polski
Politechnika Śląska
Wyszukaj
A A+ A++
Wydział Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej

Wydział Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej

Realizowane projekty
Pracownicy Wydziału realizują programy, projekty badawcze i rozwojowe oraz edukacyjne o charakterze krajowym i międzynarodowym.
Nasze zespoły badawcze angażują się w interdyscyplinarne inicjatywy, odpowiadające na aktualne wyzwania nauki, przemysłu i społeczeństwa.
Szczegółowe informacje o wybranych projektach przedstawiono poniżej.
ea1f18e2812f48a155ff0ca83be4eb9c@2x.png

Projekty badawcze

Hybrydowy system magazynowania energii z wykorzystaniem infrastruktury pogórniczej

Hybrid energy storage system using post-mining infrastructure

Typ projektu:
 badawczy
Akronim:
 HESS
Numer projektu:
 101112380 (RFCS-2022), projekt PMW 5462/FBWiS/2023/2
Źródło finansowania:
 Fundusz Badawczy Węgla i Stali
Okres realizacji projektu:
 01.07.2023 r. – 30.06.2026 r.
Rola Politechniki Śląskiej:
 Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej:
 Prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński
Strona internetowa projektu:
 https://itpe.pl/en/hess/
Opis Projektu:
Projekt ma na celu opracowanie innowacyjnego systemu magazynowania energii, który wykorzystuje istniejącą infrastrukturę pogórniczą, taką jak szyby i wyrobiska podziemne. W ramach projektu przeprowadzona zostanie inwentaryzacja dostępnych obiektów oraz analiza ich potencjalnego wykorzystania do równoległego magazynowania energii w trzech formach: energii potencjalnej wody (PSH – elektrownie szczytowo-pompowe), sprężonego powietrza lub CO₂ (CAES), oraz ciepła (TES – magazynowanie energii cieplnej). Dodatkowo, projekt obejmie ocenę możliwości wykorzystania energii geotermalnej oraz potencjalnego składowania CO₂ w ramach technologii CCS. Zakładana całkowita pojemność magazynowania energii wyniesie co najmniej 30 MWh. Na podstawie zapotrzebowania energetycznego poszczególnych komponentów opracowana zostanie metoda integracji cieplno-mechanicznej systemu oraz algorytm zarządzający interakcją między elementami systemu. Kluczowym elementem zarządzania będzie tzw. „router energetyczny”, który zapewni optymalną współpracę podsystemów HESS oraz kontrolę wymiany energii z krajową siecią energetyczną, umożliwiając wykorzystanie taniej zielonej energii i dostarczanie energii w okresach szczytowego zapotrzebowania. Projekt przewiduje także analizy techniczne, ekonomiczne oraz środowiskowe (LCA), które stanowić będą podstawę dla budowy instalacji pilotażowej oraz wdrożenia przemysłowego systemu HESS.
Główne cele projektu:
  • inwentaryzacja infrastruktury pogórniczej możliwej do wykorzystania w systemie HESS,
  • opracowanie koncepcji równoległego magazynowania energii (PSH, CAES, TES) w strukturach pogórniczych,
  • integracja cieplno-mechaniczna systemu magazynowania energii,
  • rozwój algorytmu zarządzającego współpracą podsystemów HESS,
  • zaprojektowanie routera energetycznego sterującego współpracą HESS z siecią krajową,
  • ocena możliwości wykorzystania energii geotermalnej i technologii CCS,
  • wykonanie analiz technicznych, ekonomicznych oraz środowiskowych (LCA),
  • opracowanie podstaw do budowy instalacji pilotażowej i wdrożenia przemysłowego.
Partnerzy w projecie:
  • Instytut Technololgii Paliw i Energii (ITPE), Zabrze,
  • Politechnika Śląska, Gliwice,
  • Instytut Mechanizacji Górnictwa KOMAG, Gliwice,
  • Wyższa Szkoła Górnicza – Uniwersytet Techniczny w Ostrawie, Czechy,
  • Premogovnik Velenje D.O.O., Słowenia.
HESS

Opracowanie innowacyjnych hybrydowych warstw powierzchniowych złożonych z powłok antyzużyciowych dedykowanych uzębieniom przekładni zębatych do zespołów napędowych przenośników pracujących w trudnych warunkach eksploatacyjnych

Typ projektu: badawczy
Akronim: NanoHybryd
Numer projektu: TECHMATSTRATEG-III/0028/2019-00
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Okres realizacji projektu: 01.07.2021 r. – 30.06.2025 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Andrzej N. Wieczorek, prof. PŚ
Opis Projektu:
W wyniku Projektu opracowana zostanie innowacyjna technologia wytwarzania elementów uzębionych o podwyższonej trwałości w stosunku do obecnie stosowanych w przemyśle, bazująca na połączeniu nowoczesnych technik inżynierii materiałowej z zakresu obróbki cieplnej, utwardzania powierzchniowego oraz nakładania powłok węglowych.
Główne cele projektu:
Opracowanie powłok antyzużyciowych na podłożu o zwiększonej odporności na pękanie, dostosowanych do specyfiki pracy uzębień przekładni zębatych do zespołów napędowych przenośników, o unikatowych cechach predestynujących je do pracy w trudnych warunkach eksploatacyjnych charakteryzujących się obecnością zanieczyszczeń stałych w oleju smarnym
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Warszawska - Lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice,
  • Patentus S.A.,
  • Sieć Badawcza ŁUKASIEWICZ – Instytut Technologii Eksploatacji,
  • Sieć Badawcza ŁUKASIEWICZ – Instytut Spawalnictwa.
nanohybrid

Opracowanie innowacyjnego wału podatnego do zespołów napędowych maszyn roboczych

Typ projektu: badawczy
Akronim: FLEX-SHAFT
Numer projektu: POIR.04.01.04-00-0116/19– NCBiR
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Okres realizacji projektu: 01.07.2021 r. – 15.12.2023 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Andrzej N. Wieczorek, prof. PŚ
Opis Projektu:
Cechą charakterystyczną wału podatnego skrzętnie jest jego przystosowanie do zmienności obciążenia typowego do aplikacji przemysłowych. Konieczne zadania związane z realizacją głównych założeń projektu to opracowanie konstrukcji docelowej prototypowego wału podatnego skrętnie, przebadanie walu w warunkach zmęczeniowych oraz jego weryfikacja w warunkach operacyjnych. Na podstawie badania stanu techniki przeprowadzonego przez Wnioskodawców stwierdzono, że rezultat projektu będzie stanowić nowość na skalę światową oraz zapewni uzyskanie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa wchodzącego w skład konsorcjum.
Główne cele projektu:
Zaprojektowanie i wytworzenie prototypu wału podatnego skrętnie charakteryzującego się zmniejszeniem sił dynamicznych powstających w trakcie rozruchu maszyn roboczych oraz redukcją sił wywołanych zmiennym obciążeniem eksploatacyjnym.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, - Lider,
  • Fabryka Elementów Napędowych "FENA" Sp. z.o.o.

Wstrząsy indukowane i ruchy górotworu w pogórniczych obszarach węglowych: mechanizm, zagrożenia i ocena ryzyka Induced earthquake and rock mass movements in coal post mining areas: mechanisms, hazard and risk assessment

Typ projektu: badawczy
Akronim: PostMinQuake
Numer projektu: 06/050/UEB20/0106/ - RFCS, 06/050/PMB20/0111- MNiSW
Źródło finansowania: Fundusz Badawczy Węgla i Stali, współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Okres realizacji projektu: 1.09.2020 r. – 30.11.2023 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Violetta Sokoła-Szewioła, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://postminquake.eu/
Opis Projektu:
Zarządzanie obszarami pogórniczymi w Europie jest ważnym zagadnieniem ze względów bezpieczeństwa i ekonomicznych. Przedmiot badań stanowiły zagadnienia dotyczące najważniejszych zagrożeń występujących na terenach pogórniczych, w okresie po zamknięciu kopalń, w szczególności w okresie ich zatapiania, związanych z nieoczekiwanymi ruchami gruntu, które mogą mieć wpływ na stabilność powierzchni, wrażliwe struktury i infrastrukturę krytyczną.
Główne cele projektu:
  • analiza doświadczeń głównych krajów europejskich ze spuścizną górnictwa węglowego (Polska, Francja, Niemcy, Czechy) przy użyciu tych samych narzędzi i metodologii oraz sformułowanie ponadnarodowych kryteriów postępowania z zagrożeniem pogórniczym przejawiającym się wstrząsami sejsmicznymi,
  • zbadanie i wybór metod aktualizacji i planów długoterminowego monitoringu terenów pogórniczych w celu złagodzenia ryzyka sejsmicznego w trakcie i po zamknięciu kopalni,
  • pomoc regionom górniczym w rozwoju ich działalności gospodarczej i społecznej z uwzględnieniem tworzenia dynamicznych map ryzyka.
Partnerzy w projecie:
  • Główny Instytut Górnictwa, Polska - Lider,
  • Politechnika Śląska, Polska,
  • Bureau De Recherches Geologiques Et Minieres, Francja,
  • DMT-gesellschaft Fur Lehre Und Bildung MBH, Niemcy,
  • Helholtz Zentrum Potsdam Deutschesgeoforschungszentrum GFZ, Niemcy,
  • Institute of Geonics of AS CR, Czechy,
  • Green Gas DPB AS, Czechy,
  • Diamo Statni Podnik, Czechy,
  • Institut national de l'environnement industriel et des risques Ineris, Francja,
  • Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A., Polska,
PMQ
PMQ

Wpływ ekstremalnych zjawisk pogodowych na działalność górniczą The impact of extreme weather events on mining operations

Typ projektu: badawczy
Akronim: Texmin
Numer projektu: 06/050/UEB19/0067 - RFCS, 5009/FBWiS/2019/2 - MNiSW
Źródło finansowania: Fundusz Badawczy Węgla i Stali, współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Okres realizacji projektu: 01.06.2019 r. – 31.10.2022 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Paweł Wrona, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://texmin.gig.eu/
Opis Projektu:
Podczas pracy nad projektem badawczym TEXMIN zbadano wpływ przyszłych zmian klimatycznych na funkcjonujące oraz opuszczone obiekty górnicze, a także na otaczające je środowisko i społeczności. Projekt dostarczył również zaleceń oraz specjalnie opracowanych narzędzi, które pomagają zainteresowanym stronom zarządzać tymi zagrożeniami i minimalizować ich skutki.
Główne cele projektu:
  • przegląd wpływu historycznych ekstremalnych zjawisk pogodowych na czynne lub opuszczone kopalnie,
  • omówienie zmian klimatycznych,
  • modelowanie komputerowe zmian klimatu,
  • wpływ przyszłych ekstremalnych zjawisk pogodowych na górnictwo,
  • wody powierzchniowe wypływające z kopalni lub powiązanych struktur,
  • problem wód kopalnianych,
  • emisje gazów z kopalń,
  • stabilność powierzchni i struktur,
  • ocena ryzyka oraz metody rekultywacji opuszczonych kopalń.
Partnerzy w projecie:
  • Główny Instytut Górnictwa, Polska - Lider,
  • Politechnika Śląska, Polska,
  • University of Exeter, Wielka Brytania,
  • DMT GmbH & Co. KG, Niemcy,
  • Centre for Research and Technology Hellas, CERTH, Grecja,
  • Subterra Ingenieria, S.L., Hiszpania,
  • VÚHU, Výzkumný ústav pro Hnědé Uhlí – Czechy,
  • Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A, Polska
  • Tauron Wydobycie S.A., Polska.
PMQ

Opracowanie innowacyjnych przenośników zgrzebłowych o zwiększonej podatności rozruchowej i trwałości eksploatacyjnej

Typ projektu: badawczy
Akronim: Reddyn
Numer projektu: POIR.04.01.04-00-0081/17 – NCBiR
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Okres realizacji projektu: 02.07.2018 r. – 31.12.2021 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Andrzej N. Wieczorek, prof. PŚ
Opis Projektu:
Projekt miał na celu znaczące usprawnienie charakterystyki rozruchowej przenośników poprzez opracowanie praktycznej aplikacji nowatorskiego, mechanicznego sprzęgła podatnego skrętnie. Unikalną cechą tego komponentu jest jego niezwykła elastyczność skrętna, pozwalająca na kąt skręcenia do 270 stopni pomiędzy poszczególnymi członami. Tak wyjątkowo duża podatność umożliwia uzyskanie optymalnych warunków rozruchu maszyn transportowych, co znacząco zwiększy wydajność kompleksów ścianowych poprzez skrócenie czasu rozruchu oraz zwiększenie trwałości dzięki minimalizacji sił dynamicznych. Układ przeniesienia napędu przenośnika został specjalnie zaprojektowany, aby dostosować się do zmiennych obciążeń typowych dla zastosowań górniczych.
Główne cele projektu:
Zaprojektowanie i wytworzenie prototypu przenośnika zgrzebłowego charakteryzującego się zwiększoną podatnością rozruchową i zwiększoną trwałością.
Partnerzy w projecie:
  • Patentus Spółka Akcyjna - Lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice,
  • Fabryka Elementów Napędowych "FENA" Sp. z.o.o.

Prace B+R nad opracowaniem unikatowej technologii przetwarzania drobnoziarnistych odpadów z przetwórstwa węgli kamiennych w celu wytwarzania hybrydowego paliwa zawiesinowego

Typ projektu: badawczy
Akronim: HYCOAL
Numer projektu: POIR.04.01.01-00-0025/19-00
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju: Działanie 4.1.1 – Wspólne Przedsięwzięcie z Województwem Śląskim „Silesia pod błękitnym niebem”
Okres realizacji projektu: 1.07.2020 r. – 30.11.2021 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: Prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński
Opis Projektu:
Przedmiotem projektu było opracowanie innowacyjnej technologii przetwarzania drobnoziarnistych odpadów powstających w procesach przeróbki węgla kamiennego w celu wytwarzania hybrydowych paliw zawiesinowych o korzystnych parametrach energetycznych i środowiskowych. W ramach projektu przeprowadzono badania przemysłowe, których efektem było zaprojektowanie i budowa instalacji pilotażowej o wydajności 10 kg/h. Instalacja ta posłużyła do demonstracji opracowanej technologii w warunkach zbliżonych do rzeczywistych. Projekt składał się z trzech etapów, obejmujących dopracowanie koncepcji technologicznej, prace konstrukcyjne nad kluczowymi komponentami (w tym systemami rozdrabniania i wzbogacania mułów węglowych), a także ocenę parametrów emisyjnych instalacji oraz właściwości uzyskanych paliw. Projekt był realizowany w konsorcjum z Politechniką Śląską, która wnosiła do przedsięwzięcia swoje zaplecze badawczo-techniczne oraz doświadczenie we współpracy z przemysłem.
Główne cele projektu:
  • opracowanie technologii wytwarzania hybrydowych paliw zawiesinowych z drobnoziarnistych odpadów węglowych,
  • zaprojektowanie i uruchomienie instalacji pilotażowej o wydajności 10 kg/h,
  • optymalizacja procesów rozdrabniania i wzbogacania mułów węglowych,
  • ocena parametrów emisyjnych instalacji oraz jakości uzyskanych paliw,
  • przygotowanie technologii do wdrożenia w skali przemysłowej (2 t/h),
  • wykorzystanie paliw w elektrociepłowniach i elektrowniach zawodowych,
  • zwiększenie efektywności energetycznej poprzez redukcję zużycia energii w procesie rozdrabniania,
  • zagospodarowanie odpadów zgodnie z zasadami Gospodarki Obiegu Zamkniętego,
  • ograniczenie emisji zanieczyszczeń względem tradycyjnych paliw kopalnych.
Partnerzy w projecie:
  • Porto Palo Sp. z o.o.,
  • Politechnika Śląska, Polska.

Podsadzki na bazie koksu do hydraulicznego szczelinowania węgli (COKEPROP)(INGA)  

Typ projektu: badawczy
Akronim: Cokeprop
Numer projektu: 06/060/FSB19/0075
Źródło finansowania: NCBiR, PGNiG
Okres realizacji projektu: 13.05.2019 r. – 26.05.2021 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: prof. dr hab. Krzysztof Labus
Strona internetowa projektu: https://cokeprop.inig.pl/
Opis Projektu:
Projekt realizowany na Wydziale Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej znalazł się wśród projektów przeznaczonych do finansowania, w konkursie ogłoszonym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) na dofinansowanie projektów badawczych w ramach programu operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, Konkurs 1/4.1.1/2018_Wspólne Przedsięwzięcie INGA Priorytet IV: Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego, Poddziałanie 4.1.1. - Strategiczne programy badawcze dla gospodarki Wspólne Przedsięwzięcie INGA, realizowane przez NCBR wspólnie z Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem S.A.
Główne cele projektu:
W wyniku realizacji projektu zostanie opracowany nowy produkt - propant (podsadzka), pozwalający na zwiększenie skuteczności wykonywania zabiegów hydraulicznego szczelinowania w pokładach węgla, a w konsekwencji na wzrost efektywności pozyskiwania z nich metanu. Zakłada się, że nowy produkt będzie mógł także znaleźć zastosowanie w zabiegach stymulacyjnych w innych skałach miękkich lub nawet umożliwić eksploatację z formacji dotychczas nieproduktywnych. Opracowany propant przyczyni się również do wzrostu udziału gazu ziemnego wydobywanego na terytorium Polski, jak również do zmniejszenia importu tego surowca oraz wzrostu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Do pozostałych, potencjalnych korzyści wynikających z realizacji projektu należy zaliczyć:
  • ograniczenie negatywnych skutków środowiskowych związanych z użytkowaniem paliw kopalnych poprzez wykorzystanie zwiększonej ilości czystszego paliwa jakim jest metan pokładów węgla,
  • ograniczenie zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego, dzięki efektywnemu odmetanowaniu wyprzedzającemu.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice - Lider,
  • Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy.
cokeprop

Badania symulacyjne produkcji membran MMMs w aspekcie redukcji emisji zanieczyszczeń powstających w procesie spalania węgla

Typ projektu: badawczy
Akronim: MOHMARER
Numer projektu: DEC-2017/01/X/ST10/00878
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki
Okres realizacji projektu: 30.10.2017 r. – 29.10.2018 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Aurelia Rybak, prof. PŚ
Opis Projektu:
Podczas procesu spalania węgla obok energii powstają substancje niepożądane. Zjawisko to jest nieuniknione ze względu na skład chemiczny spalanego paliwa oraz sam proces spalania. Do substancji powstających podczas spalania zalicza się przede wszystkim tlenki siarki, azotu, węglowodory, tlenki węgla oraz cząstki stałe. W ramach niniejszego projektu wnioskodawca opracował technologię redukcji emisji z wykorzystaniem optymalnie dobranych systemów membranowych. Przedmiotem badań były membrany hybrydowe organiczno-nieorganiczne, które łączą pozytywne cechy membran polimerowych i nieorganicznych.
Główne cele projektu:
Celem prac wykonywanych podczas realizacji projektu był program komputerowy. W wyniku jego działania wyznaczone zostały optymalne membrany spełniające kryteria stawiane przez użytkownika oprogramowania oraz skonstruowano prototypy w/w membran.

Sterowanie ruchem głowic urabiających kombajnu chodnikowego dla potrzeb obniżenia energochłonności urabiania i obciążeń dynamicznych

Typ projektu: badawczy
Akronim: RECON
Numer projektu: PBS3/B2/15/2015
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Okres realizacji projektu: 01.01.2015 r. – 31.12.2017 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Piotr Cheluszka, prof. PŚ
Opis Projektu:
Kombajny chodnikowe, ze względu na istotne korzyści związane z ich stosowaniem w zakresie bezpieczeństwa i ergonomii prowadzenia robót górniczych oraz oddziaływania na środowisko, stanowią podstawową grupę maszyn roboczych stosowanych w górnictwie podziemnym do drążenia wyrobisk korytarzowych, komorowych i tuneli. Aplikacyjne możliwości dla tego rodzaju maszyn wykraczają jednak poza sferę górnictwa podziemnego surowców mineralnych, gdyż wykorzystywane są one również w budownictwie inżynieryjnym – do drążenia komór podziemnych i sztolni, tuneli komunikacyjnych, czy innych podziemnych obiektów architektonicznych wykonywanych technikami bezwykopowymi na terenach silnie zurbanizowanych. Rosnące oczekiwania użytkowników w odniesieniu do skuteczności i efektywności drążenia wyrobisk korytarzowych i tuneli w coraz trudniejszych warunkach geologiczno-górniczych (zwłaszcza w skałach trudno urabialnych), jak również dążenie do zwiększenia trwałości i niezawodności tych maszyn oraz wzrostu bezpieczeństwa ich użytkowania jest motorem napędzającym działania w sferze R&D, prowadzących do rozwoju ich konstrukcji m.in. w kierunku automatyzacji i robotyzacji. Rozwój technologiczny kombajnów chodnikowych powinien wiązać się z automatyzacją procesu urabiania umożliwiającą optymalizację parametrów tego procesu. Jest to warunkiem niezbędnym dla pełniejszego wykorzystania potencjału technicznego kombajnu, osiągnięcia wysokiej efektywności procesu drążenia wyrobisk korytarzowych i tuneli, redukując przy tym niekorzystne zjawiska towarzyszące zwykle pracy przy sterowaniu ręcznemu, takie jak wysoka energochłonność urabiania, czy przeciążenia dynamiczne i silne drgania.
Główne cele projektu:
  • opracowanie skutecznego algorytmu automatycznego sterowania ruchem głowic urabiających w zmieniających się warunkach realizacji procesu urabiania,
  • implementacja opracowanego algorytmu w układzie sterowania wysięgnikowego kombajnu chodnikowego,
  • wydatne zmniejszenie nadmiernego obciążenia dynamicznego i przeciążeń oraz redukcja energochłonności urabiania.
Cele projektu osiągnięto dzięki programowemu sterowaniu trzema, spośród czterech, parametrami procesu urabiania, tzn.: prędkością kątową i prędkością przemieszczania głowic urabiających oraz wysokością wykonywanego skrawu. Zabiór jest natomiast zmienną losową .
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice - Lider,
  • FAMUR INSTITUTE Sp. z o.o.,
  • FAMUR S.A.

Fizykochemiczne efekty sekwestracji CO2 w łupkach gazonośnych na Pomorzu Physico-chemical effects of co2 sequestration in the pomeranian gas-bearing shales

Typ projektu: badawczy
Akronim: SHALESEQ
Numer projektu: POL-NOR/234198/100/2014
Źródło finansowania: Polsko-Norweski Fundusz Badawczy
Okres realizacji projektu: 1.05.2014 r. – 30.04.2017 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: Prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński
Strona internetowa projektu: https://shaleseq.pgi.gov.pl/en/
Opis Projektu:
Celem projektu SHALESEQ było rozwinięcie w wielu skalach obserwacji modelu efektów zatłaczania i składowania CO2 w łupkach, powiązanego ze stymulacją produkcji gazu ziemnego. W ostatnim dziesięcioleciu wydobycie gazu łupkowego w Ameryce Północnej zmieniło krajobraz energetyczny świata i spowodowało (wraz z innymi czynnikami) spadek cen kopalnych źródeł energii. Stymulacja wydobycia poprzez zatłaczanie CO2 może przyczynić się również do redukcji presji środowiskowej związanej z emisją gazów cieplarnianych. Mamy nadzieję, że sprzężenie składowania CO2 z produkcją metanu może zwiększyć prawdopodobieństwo eksploatacji gazu z łupków w Polsce.
Główne cele projektu:
  • analiza możliwości składowania CO2 w łupkach gazonośnych,
  • rozpoznanie i zrozumienie procesów fizyko-chemicznych w układzie gaz-woda-skała,
  • badania eksperymentalne i analityczne na próbkach mułowców z perspektywicznych horyzontów gazonośnych.
Partnerzy w projecie:
  • Państwowy Instytut Geologiczny – PIB – lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice,
  • Uniwersytet w Oslo, Norwegia,
  • Uniwersytet Warszawski, Polska,
  • Uniwersytet Wrocławski, Polska.
shaleseq

Projektowanie, wpływ na środowisko i skuteczność energetyzowanych cieczy do szczelinowania skał zbiornikowych ropy i gazu Europy Środkowej

Typ projektu: badawczy
Akronim: Enfluid
Numer projektu: 06/050/UEB20/0106/ - RFCS, 06/050/PMB20/0111- MNiSW
Źródło finansowania: Polsko-Norweski Fundusz Badawczy
Okres realizacji projektu: 1.06.2013 r. – 30.04.2017 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: prof. dr hab. Krzysztof Labus
Strona internetowa projektu: https://inig.pl/en/?view=article&id=383:enfluid&catid=13:projekty
Opis Projektu:
Szczelinowanie hydrauliczne polega na kontrolowanym wytwarzaniu szczelin w skałach zbiornikowych dla węglowodorów, za pomocą wtłaczania przez odwierty do górotworu znacznych ilości odpowiedniej cieczy, pod wysokim ciśnieniem. Powstałe szczeliny pozostają otwarte, dzięki wprowadzeniu do nich materiału podsadzkowego, np. piasku, umożliwiając powrót (a następnie recykling tzw. płynu zwrotnego) zatłoczonej cieczy oraz wzmożony dopływ ropy lub gazu do otworu wiertniczego. Szczelinowanie jest niezbędne do eksploatacji węglowodorów z dawniej niedostępnych formacji o niskiej przepuszczalności. W przypadku, gdy użyte ciecze szczelinujące wykonane są na bazie wody może wystąpić zjawisko tzw. uszkodzenia przepuszczalności, spowodowane pęcznieniem minerałów ilastych lub innych mechanizmów fizycznych i chemicznych zachodzących w szczelinowanej formacji. Minimalizacja tych niekorzystnych zjawisk jest możliwa dzięki zastosowaniu w cieczach szczelinujących gazów zamiast wody. Ciecze szczelinujące przygotowane w taki sposób, nazywane są cieczami energetyzowanymi.
Główne cele projektu:
Głównym celem projektu jest opracowanie energetyzowanych cieczy szczelinujących (cieczy z dodatkiem lub na bazie gazów) przydatnych do stosowania w formacjach złożowych ropy i gazu, w specyficznych warunkach, typowych dla Europy Środkowej. W tych warunkach bezpośrednia adaptacja technologii i doświadczeń zagranicznych nie jest właściwym rozwiązaniem, a znane metody szczelinowania mogą wymagać modyfikacji lub rozwinięcia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku występujących w Europie łupków gazonośnych, których potencjał złożowy jest aktualnie przedmiotem intensywnego rozpoznania.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice – lider,
  • Instytut Nafty i Gazu w Krakowie,
  • University of Stavanger, Norwegia.
shaleseq

Rola gazów kwaśnych (H2S i CO2) w formowaniu głębokich systemów hydrogeochemicznych

Typ projektu: badawczy
Numer projektu: 06/060/PBU13/0008
Źródło finansowania: NCN Opus
Okres realizacji projektu: 6.02.2013 r. – 5.02.2017 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: prof. dr hab. Krzysztof Labus
Opis Projektu:
Celem projektu było określenie roli gazów kwaśnych (CO₂, H₂S i ich mieszanin) w kształtowaniu głębokich systemów hydrochemicznych poziomów wodonośnych i warstw izolujących. Przeprowadzono badania laboratoryjne na próbkach skał karbonu (z Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Bloku Małopolskiego i Formacji Dębowieckiej) – obejmujące analizy mineralogiczne (dyfrakcja rentgenowska, mikroskopia światła przechodzącego, skaningowa mikroskopia elektronowa z analizą EDX) oraz badanie przestrzeni porowej (porosymetria rtęciowa) – w warunkach temperaturowych i ciśnieniowych odpowiadających złożu, w autoklawach. Uzyskane dane posłużyły do kalibracji modeli geochemicznych (Geochemist’s WorkBench 11.0 oraz Petrasim/Toughreact), które symulowały zarówno krótkoterminowe skutki wstrzykiwania gazów kwaśnych, jak i 10 tysięczną ewolucję układu woda skała gaz, śledząc zmiany porowatości oraz sekwestrację węgla i siarki w minerałach, co pozwoliło na identyfikację kluczowych ścieżek reakcji w tych głębokich systemach.
Główne cele projektu:
Główny cel niniejszego projektu - Określenie roli gazów kwaśnych (H2S, CO2 i ich mieszanin) w formowaniu głębokich systemów hydrochemicznych poziomów wodonośnych i warstw izolujących został osiągnięty w oparciu o połączone badania eksperymentalne i modelowanie kinetyki reakcji w systemach woda-skała-gaz dla przykładowych środowisk geologicznych, reprezentowanych przez próbki pochodzące z poziomów wodonośnych i izolujących karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Bloku Małopolskiego i formacji dębowieckiej. Realizacja założeń projektu wymagała osiągnięcia następujących celów cząstkowych:
  • analizy składu mineralogicznego próbek skał przed i po badaniach eksperymentalnych (wykorzystano metodę dyfraktometryczną, mikroskopię w świetle przechodzącym, mikroskopie elektronową oraz analizę EDX),
  • określenia parametrów przestrzeni porowej skał (zastosowano metodę porozymetrii rtęciowej - AutoPore 9220 Micromeritics) i obliczenia powierzchni właściwej ziaren minerałów (na podstawie modelu sferycznego, dla znanych mas cząsteczkowych oraz objętości molowych każdego z minerałów),
  • przygotowania preparowanych roztworów odpowiadających składowi wód złożowych,
  • określenia temperatury złożowej (oszacowano ją na podstawie bezpośrednich pomiarów oraz danych archiwalnych ),
  • obliczenia aktywności ciśnieniowej gazów w symulowanych warunkach środowiska hydrogeochemicznego (skalkulowano ją na podstawie ciśnienia złożowego dla danych głębokości, zakładając reżim hydrostatyczny),
  • wykonania eksperymentów w systemach woda-skała-gaz, prowadzonych w autoklawach, z wykorzystaniem posiadanych próbek skał; uzyskane wyniki pozwoliły na kalibracje wykonywanych następnie modeli geochemicznych,
  • przeprowadzenia modelowania geochemicznego, zmian krótko- i długotrwałych w systemie woda – skała – gaz (wykorzystano oprogramowanie Geochemist’s WorkBench 11.0 oraz Petrasim z modułem Tougreact) w dwóch etapach:
    • symulacja zmian w warstwie wodonośnej oraz skałach izolacyjnych zachodzących pod wpływem iniekcji gazów kwaśnych (CO2, H2S i ich mieszanin),
    • symulacja efektów długotrwałych (10 000 lat) interakcji między gazami a środowiskiem geologicznym, w tym zmian porowatości i sekwestracji mineralnej C i/lub S, w warunkach składowania gazów;
  • określenia reakcji zachodzących przy udziale gazów kwaśnych w analizowanych systemach (dokonano tego na podstawie porównania składu mineralnego skał oraz składu cieczy reakcyjnej przed i po eksperymentach, a także na podstawie wyników modelowania geochemicznego).
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice – lider,
  • VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie.

Analiza degradacji cementów wiertniczych w strefie kontaktu ze skałami górotworu Analysis of wellbore cement degradation in contact zone with formation rock

Typ projektu: badawczy
Akronim: CEMENT
Numer projektu: 06/060/FSB13/0006
Źródło finansowania: Small Grant Scheme Program Polsko-Norweska Współpraca Badawcza
Okres realizacji projektu: 16.10.2013 r. – 30.09.2015 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: prof. dr hab. inż. Małgorzata Labus
Opis Projektu:
Cementy wiertnicze stosowane są jako materiał wzmacniający otwór, a także uszczelniający przestrzeń pozarurową, izolując warstwy wodonośne. W przypadku sekwestracji dwutlenku węgla należy liczyć się z możliwością oddziaływania kwaśnych gazów na wody podziemne, skały budujące górotwór i cementy wiertnicze. W wyniku zakwaszenia środowiska może dochodzić do rozpuszczania faz stałych i powstawania nowych faz mineralnych, zmieniających skład skał formacyjnych i cementów w otworze. Celem projektu jest określenie zmian zachodzących w strefie kontaktowej cement-skała w symulowanych warunkach złożowych. Badania geochemiczne i mineralogiczne będą przeprowadzone w skali laboratoryjnej. Określenie wpływu zachodzących reakcji na deteriorację lub uszczelnienie strefy kontaktowej cement-skała ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa składowania kwaśnych gazów w górotworze. Porównanie uzyskanych wyników badań laboratoryjnych i komputerowego modelowania geochemicznego przyczyni się do szerszego wykorzystania modelowania w przypadku reakcji zachodzących pomiędzy kwaśnymi gazami a cementami wiertniczymi.
Główne cele projektu:
  • określenie zmian zachodzących w strefie kontaktowej cement-skała w symulowanych warunkach złożowych,
  • określenie wpływu zachodzących reakcji na deteriorację lub uszczelnienie strefy kontaktowej cement-skała,
  • porównanie uzyskanych wyników badań laboratoryjnych i komputerowego modelowania geochemicznego.
shaleseq

Projekty edukacyjne

Integracja zrównoważonego, wielkoskalowego transportu i magazynowania wodoru z programami inżynierskimi jako element strategii wodorowej na rzecz neutralnej klimatycznie Europy Integrating sustainable large-scale Hydrogen Transport & Storage into engineering programmes as an element of hydrogen strategy for a climate-neutral Europe

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: Hy-EDU
Numer projektu: 2024-1-PL01-KA220-HED-000251501
Źródło finansowania: Partnerstwa współpracy w szkolnictwie wyższym w ramach programu Erasmus+
Okres realizacji projektu: 01.09.2024 r. – 30.08.2027 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: Prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński
Strona internetowa projektu: https://hy-edu.eu/
Opis Projektu:
Projekt Hy-EDU koncentruje się na dostosowaniu programów edukacyjnych w zakresie inżynierii do wymagań europejskiej strategii wodorowej, ze szczególnym uwzględnieniem transportu i magazynowania wodoru na dużą skalę. W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie rynku pracy oraz cele klimatyczne UE do 2050 roku, projekt ma na celu wspieranie kształcenia przyszłych inżynierów w obszarze technologii wodorowych. Projekt zakłada wymianę doświadczeń edukacyjnych między krajami partnerskimi, analizę i unifikację programów kształcenia związanych z łańcuchem wartości gospodarki wodorowej, a także określenie kluczowych kwalifikacji i umiejętności, które powinni posiadać przyszli specjaliści w dziedzinie geoinżynierii, inżynierii przemysłowej i mechanicznej. Rezultatem będzie opracowanie międzynarodowej platformy edukacyjnej wspierającej rozwój treści dydaktycznych oraz uruchomienie ogólnodostępnego kursu online (MOOC). Działania te mają przyczynić się do zwiększenia zgodności programów studiów z wymogami strategii UE oraz ułatwić mobilność i zatrudnienie inżynierów w sektorze wodorowym.
Główne cele projektu:
  • wymiana doświadczeń edukacyjnych w zakresie dużej skali transportu i magazynowania wodoru w krajach UE,
  • analiza i unifikacja programów nauczania związanych z łańcuchem wartości gospodarki wodorowej,
  • określenie kluczowych kwalifikacji i umiejętności dla przyszłych inżynierów (geoinżynieria, przemysł, mechanika),
  • stworzenie międzynarodowej platformy edukacyjnej do współdzielenia treści i wytycznych dydaktycznych,
  • opracowanie zaleceń politycznych oraz analiz ekonomiczno-środowiskowych dla integracji z programami nauczania,
  • stworzenie i udostępnienie kursu MOOC dotyczącego transportu i magazynowania wodoru na dużą skalę,
  • przeprowadzenie szeroko zakrojonej kampanii upowszechniającej rezultaty projektu.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska - Lider,
  • Technische Universität Bergakademie Freiberg, Niemcy,
  • Università degli Studi di Brescia (Uniwersytet w Brescii), Włochy,
  • TalTech – Politechnika w Tallinnie, Estonia,
  • ESG Solutions, Polska.
proskill

Geomatyka w prognozowaniu, analizie, zarządzaniu, postępowaniu podczas wystąpienia i prognozowaniu katastrof naturalnych Geomatics for Disaster Risk Reduction

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: geoDRR
Numer projektu: 06/050/WDP20/0110 ERASMUS+ KA2 Capacity Building CBHE-JP
Źródło finansowania: Komisja Europejska, Program Erasmus+ KA2
Okres realizacji projektu: 14.11.2020 r. – 13.11.2024 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr inż. Krzysztof Marian Tomiczek
Strona internetowa projektu: https://geodrr.eu/
Opis Projektu:
Katastrofy naturalne i ich konsekwencje są poważnym czynnikiem wpływającym na gospodarkę wielu krajów, zwłaszcza tych położonych w Azji Płd.-Wsch. Jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu, poprzez monitorowanie i prognozowanie tych niekorzystnych zjawisk, jest wykorzystanie geomatyki. Geomatyka to dyscyplina naukowa i techniczna zajmująca się pozyskiwaniem, analizą, interpretacją, rozpowszechnianiem i praktycznym zastosowaniem geoinformacji (za Oxford Dictionary, 2022.11.28). Głównym kierunkiem prac w geomatyce jest łączenie teledetekcji z numerycznymi modelami procesów i poprawa fizycznego zrozumienia modelowanych zjawisk oraz precyzji symulacji numerycznych, również przez pomiary zdalne. Katastrofa to nieoczekiwane zdarzenie, takie jak bardzo poważny incydent, które zabija wiele osób lub powoduje wiele szkód (Oxford Dictionary, 2022.11.27); domyślnie katastrofa oznacza zdarzenie, które jest pochodzenia naturalnego. Katastrofy naturalne, ich prognozowanie i monitorowanie są przedmiotem zainteresowania wielu organizacji międzynarodowych, np. EU COPERNICUS. Chociaż liczba klęsk żywiołowych na całym świecie pozostaje, generalnie taka sama od lat, liczba katastrof w wyniku wpływów klimatycznych rośnie i rośnie wielkość strat; w Azji ok. 70 mld. USD. Według Światowego Raportu Ryzyka 2021 (i kolejnych), Azja Płd.-Wsch. będzie jednym z wiodących światowych regionów ryzyka wystąpienia katastrof naturalnych. Zapobieganie katastrofom naturalnym jest zgodne z kierunkiem działań światowych (Sendai Framework for DRR, 2015-2030, ONZ, 2015-2024). Działania opierają się na czterech priorytetach: zrozumieniu, wzmocnieniu zarządzania ryzykiem, inwestowaniu w ograniczanie ryzyka, w celu uzyskania odporności oraz zwiększaniu gotowości na wypadek klęsk żywiołowych w celu skutecznego reagowania. Biorąc pod uwagę bieżące, średnio- i długoterminowe prognozy, zwłaszcza w Azji Płd.-Wsch., istnieje silna potrzeba budowania potencjału obecnych i przyszłych pokoleń naukowców DRR. Projekt "Geomatics for Disaster Risk Reduction" był realizowany przez 10 Partnerów w ramach programu Komisji Europejskiej - ERASMUS+.
Główne cele projektu:
Celem projektu GeoDRR było uruchomienie studiów 2 stopnia "Geometria dla redukcji ryzyka katastrof" na 6 azjatyckich uniwersytetach, a także wyposażenie i utworzenie laboratoriów badawczych na tych uniwersytetach w celu prowadzenia prac edukacyjno-badawczych. W projekcie uczestniczyło dziewięć uniwersytetów z Polski, Hiszpanii, Grecji, Kambodży, Malezji i Filipin, a także firma konsultingowa z Luksemburga. Najważniejsze osiągnięcia projektu Geomatics for Disaster Risk Reduction, to m.in.:
  • opracowano programy nauczania na 6 uniwersytetach azjatyckich dla studiów 2 stopnia Geomatics for Disaster Risk Reduction zgodne z europejskim systemem ECTS,
  • prowadzono działania administracyjne i prawne związane z otwarciem nowej specjalizacji,
  • przygotowywano materiały laboratoryjne dla studentów,
  • organizowano szkolenia i warsztaty w trybie rzeczywistym i zdalnym,
  • podejmowano wspólne decyzje i prowadzono konsultacje poprzez spotkania Kierowników Projektu, Rady Jakości, Komitetu Jakości, spotkania dwustronne i wielostronne,
  • zbudowano zdalną wirtualną platformę edukacyjną (VLE) i strony Projektu.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska - Lider,
  • University of Alicante, Hiszpania,
  • University of West Attica , Grecja,
  • National University of Battambang , Kambodża,
  • Svay Rieng University , Kambodża,
  • Xavier University-Ateneo de Cagayan , Filipiny,
  • University of the Cordilleras, Filipiny,
  • Universiti Utara Malaysia, Malezja,
  • Universiti Sains Malaysia, Malezja,
  • Novel Group, Szwajcaria.
proskill

Partnerstwo strategiczne na rzecz promowania podejścia opartego na gospodarce o obiegu zamkniętym w programach studiów związanych z przemysłem wydobywczymTyp projektu:
 edukacyjny

Akronim:
 CIRCEXTIN
Numer projektu:
 2020-1-PL01-KA203-082089
Źródło finansowania:
 Akcja 2 ERASMUS+ „Współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk” – Partnerstwa Strategiczne
Okres realizacji projektu:
 1.09.2020 r. – 31.08.2023 r.
Rola Politechniki Śląskiej:
 Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej:
Prof. dr hab. inż. Marcin Lutyński
Strona internetowa projektu:
 https://www.circextin.eu/
Opis Projektu:
Projekt został zrealizowany w ramach Akcji 2 programu Erasmus+ – „Współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk”, jako Partnerstwo Strategiczne. Głównym celem projektu było stworzenie kompleksowej platformy szkoleniowej wspierającej modyfikację i aktualizację programów edukacyjnych dotyczących przemysłu wydobywczego poprzez włączenie nowoczesnej i praktycznej wiedzy z zakresu efektywnego wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym w gospodarowaniu odpadami wydobywczymi.
Główne cele projektu:
  • nawiązanie strategicznego partnerstwa pomiędzy uczelniami wyższymi a przedsiębiorstwami w celu opracowania kompleksowej platformy szkoleniowej wspierającej modyfikację istniejących programów studiów związanych z przemysłem wydobywczym oraz gospodarką odpadami, z uwzględnieniem założeń gospodarki o obiegu zamkniętym,
  • wzmocnienie strategicznej i strukturalnej współpracy między instytucjami szkolnictwa wyższego poprzez wspieranie różnych modeli współpracy, w tym najbardziej ambitnych – takich jak Uniwersytety Europejskie,
  • usuwanie barier dla mobilności edukacyjnej poprzez wdrażanie automatycznego uznawania kwalifikacji oraz efektów uczenia się, a także poprzez integrowanie mobilności w programach kształcenia,
  • wspieranie uczelni w implementacji zasad i narzędzi Procesu Bolońskiego, mające na celu zwiększenie mobilności akademickiej oraz rozwój wielojęzycznego Europejskiego Obszaru Edukacyjnego do 2025 roku,
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska - Lider,
  • Montanuniversitaet Leoben, Austria,
  • Uniwersytet Techniczny w Tallinie, Estonia,
  • Politechnika w Madrycie, Hiszpania,
  • Uniwersytet Techniczny w Delft, Holandia,
  • COBANT Group, Polska,
  • JSW Innowacje (później JSW Nowe Projekty).
proskill

Utworzenie nowego kursu online "Wykorzystanie potencjału zamkniętych kopalń" Creation of a new online study course "Use of Abandoned Mines"

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: USAMIN
Numer projektu: 06/050/WDP21/0124
Źródło finansowania: WDP - Erasmus+ Key Action 2 Cooperation and Innovation for Good Practices
Okres realizacji projektu: 1.06.2021 r. – 31.05.2023 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Grzegorz Pach, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://usamin.vsb.cz/
Opis Projektu:
Zlikwidowane kopalnie, zwłaszcza kopalnie węgla, uwalniają gaz kopalniany, który czasami jest wykorzystywany jako węglowodór. Zlikwidowane kopalnie mogą się zawalić lub wpływać na zanieczyszczenie wód gruntowych na długo po ich zamknięciu. Często dają początek słynnym „miastom duchów”. Opuszczone kopalnie można przekształcić w atrakcje turystyczne, muzea, a nawet kąpieliska lub parki lub źródło czystej wody, ciepła dla przemysłu lub gospodarstw domowych. Coraz częściej nie tylko studenci kierunków górniczych stają przed wyzwaniem przywrócenia krajobrazu do jak najbardziej efektywnego funkcjonowania po ukończeniu wydobycia przez kopalnie, a także postrzegają zamkniete kopalnie jako potencjalne źródła energii. Dlatego tak ważne było stworzenie nowego kierunku studiów o nazwie „Wykorzystanie opuszczonych kopalń”.
Główne cele projektu:
Opracowanie kursu wraz z e-learningiem. Kurs miał charakter szkoleniowy, koncentrując się na aspektach praktycznych i kwestiach innowacji, nowych trendach w dziedzinie rewitalizacji kopalń, z wykorzystaniem doświadczeń krajów partnerskich. Kurs składał się z:
  • zestawu materiałów edukacyjnych do wykorzystania oddzielnie lub jako kurs (materiały pdf, zdjęcia, prezentacje, studia przypadków, itd),
  • kursu Moodle (wsparcie e-learningowe),
  • pola szkoleniowego - doświadczenie terenowe dla studentów nowego kursu.
Główne rozdziały kursu:
  1. Wprowadzenie do górnictwa i metod wydobywczych.
  2. Wpływ górnictwa na środowisko (w tym niebezpieczne gazy z opuszczonych szybów, metan z opuszczonych kopalń, kogeneracja i trigeneracja (CHP), zagrożenie pożarowe na składowisku węgla).
  3. Rekultywacja terenów pokopalnianych.
  4. Prawne aspekty zamykania kopalń i ponownego wykorzystania opuszczonych kopalń.
  5. Ogólne aspekty geomechaniczne opuszczonych kopalń podziemnych (ogólne problemy stabilności i deformacji, sprzężenie hydromechaniczne, metody analizy, niezbędne dane itp.
  6. Ponowne wykorzystanie opuszczonych kopalń do celów geotermalnych oraz systemy magazynowania energii cieplnej.
  7. Ponowne wykorzystanie opuszczonych kopalń do produkcji energii elektrycznej przez elektrownie szczytowo-pompowe / Wykorzystanie przestrzeni podziemnej do produkcji energii (magazynowanie sprężonego powietrza i podziemne elektrownie szczytowo-pompowe): wymiarowanie i analiza bezpieczeństwa z wykorzystaniem numerycznych narzędzi symulacyjnych.
  8. Ponowne wykorzystanie opuszczonych kopalń do składowania odpadów (symulacja numeryczna), a także CO2, sprężonego powietrza lub gazu.
  9. Ponowne wykorzystanie opuszczonych kopalń na podziemne laboratoria, muzea i salony wystawowe.
  10. Ponowne wykorzystanie opuszczonych kopalń jako zbiorników wodnych i dróg do wody pitnej, a także wykorzystanie podziemnych źródeł mineralnych i gorących źródeł do celów uzdrowiskowych (podziemna speleoterapia, balneoterapia i hydroterapia).
  11. Możliwości wykorzystania infrastruktury powierzchniowej i terenów poprzemysłowych.
  12. Możliwości wykorzystania hałd i zwałowisk kopalnianych (ocena ryzyka pożarowego na zwałowisku, wykorzystanie i utylizacja materiałów ze zwałowiska, zwałowiska jako morfologicznie istotny element krajobrazu.
  13. Społeczne skutki górnictwa
Partnerzy w projecie:
  • Vysoka Skola Banska - Technicka Univerzita Ostrava, Czechy - Lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska,
  • Universidad De Oviedo, Hiszpania,
  • Technische Universitaet Bergakademie Freiberg – Niemcy,
  • DMT - Gesellschaft Für Lehre Und Bildung Mbh - Technische Hochschule Georg Agricola, Niemcy.
proskill

Rozwój Ekosystemu umiejętności w czterech krajach Grupy Wyszehradzkiej Development of Skill Ecosystem in Visegrád Four countries

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: ProSkill
Numer projektu: EIT/RAW MATERIALS/SGA2020/1 – EIT, 06/050/KID20/0091 – PŚ
Źródło finansowania: EIT Raw Materials Academy oraz wkład własny PŚ
Okres realizacji projektu: 1.01.2020 r. – 31.12.2022 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Grzegorz Strozik, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://proskillproject.eu/
Opis Projektu:
Unia Europejska kładzie nacisk na podnoszenie produktywności jako ważny czynnik utrzymania wzrostu gospodarczego. Aby zwiększyć produktywność, konieczne jest oferowanie produktów i usług o wysokiej wartości dodanej, a w tym celu potrzebni są wysoko wykwalifikowani pracownicy. Firmy i organizacje zawodowe w branży surowców mineralnych podkreśliły potrzebę poprawy umiejętności interpersonalnych studentów, aby sprostać wymaganiom rynku pracy. Inżynierowie przyszłości muszą zaakceptować, że problemy inżynieryjne – jak również ich rozwiązania – są osadzone w złożonych kontekstach społecznych, kulturowych, politycznych, środowiskowych i ekonomicznych. Inżynierowie muszą uzyskać dostęp, zrozumieć, ocenić, syntetyzować i zastosować informacje i wiedzę z inżynierii, jak również z innych dziedzin nauki. Muszą znaleźć i osiągnąć synergię między systemami technicznymi i społecznymi.
Główne cele projektu:
ProSkill ma podwójny cel. Z jednej strony przyjmuje koncepcję „ekosystemu umiejętności”, badając, jakich umiejętności (twardych i miękkich) brakuje w sektorze surowców, które obszary są dotknięte problemami z umiejętnościami (niedobory, niedopasowania i luki) i jakie strategie mogą zadziałać. Opracowano strategię ekosystemu wysokich umiejętności uzupełnioną o plan działania. Aby zapewnić zrównoważony rozwój, projekt koncentruje się na wykładowcach („szkolenie trenera”). Głównym celem jest rozwijanie ich wiedzy na temat nowych i innowacyjnych technik edukacyjnych oraz przekształcanie przestarzałych programów nauczania. Z drugiej strony uruchomiono projekt pilotażowy z udziałem kolegiów studiów zaawansowanych w partnerskich instytucjach szkolnictwa wyższego. Krótkoterminowe i długoterminowe programy pomagają wdrożyć strategię z ukierunkowanym rozwojem wybranych umiejętności miękkich
Partnerzy w projecie:
  • Uniwersytet w Miszkolcu, Węgry,
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska,
  • Uniwersytet techniczny w Brnie, Czechy,
  • Uniwersytet techniczny w Bratysławie, Słowacja,
  • Europejska Federacja Geologów (EFG), Bruksela, Belgia.
proskill

Dziedzictwo geologiczno-górnicze w przygranicznej (Czechy/Polska) części GZW – przewodnik ilustrowany

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: SIGHT
Numer projektu: 06/010/UED20/004704
Źródło finansowania: Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki (Visegrad Fund)
Okres realizacji projektu: 1.01.2021 r. – 30.06.2022 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Anna Manowska, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://www.hgf.vsb.cz/541/cs/veda-a-vyzkum/vysledky-vyzkumu/Projekt-V4_PL/
Opis Projektu:
Celem projektu było opracowanie i udostępnienie kompleksowego, trójjęzycznego przewodnika geoturystycznego dokumentującego dziedzictwo geologiczne i górnicze w przygranicznej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW), obejmującej wybrane obszary Polski i Czech. Obszar ten charakteryzuje się wysoką wartością naukową i historyczną, jednak dotychczas nie został odpowiednio wypromowany ani wykorzystany w działaniach edukacyjno-turystycznych. Działania projektowe koncentrowały się na identyfikacji i dokumentacji 30 kluczowych geostanowisk, reprezentujących zarówno nieożywione dziedzictwo przyrodnicze, jak i obiekty przemysłowe związane z historią górnictwa. Rezultaty prac zostały udostępnione w formie:
  • interaktywnego e-booka zawierającego opisy geostanowisk (w językach: polskim, czeskim i angielskim),
  • mapy turystycznej z naniesionymi lokalizacjami i opisami,
  • aplikacji mobilnej umożliwiającej samodzielne zwiedzanie obiektów,
  • dedykowanej strony internetowej,
  • seminarium informacyjnego dla interesariuszy lokalnych.
Projekt wpisuje się w założenia zrównoważonego rozwoju turystyki, promując wykorzystanie potencjału geologicznego i przemysłowego dla celów edukacyjnych, popularyzatorskich oraz wzmacniania tożsamości regionalnej.
Główne cele projektu:
Głównym celem projektu było zwiększenie dostępności oraz upowszechnienie wiedzy na temat dziedzictwa geologiczno-górniczego przygranicznego obszaru GZW. Osiągnięto to poprzez integrację wyników prac dokumentacyjnych z nowoczesnymi narzędziami informacyjno-edukacyjnymi. Rezultaty projektu stanowią wartościowe zasoby dydaktyczne wspierające nauczanie przedmiotów przyrodniczych i geograficznych na różnych poziomach edukacji oraz wzmacniające świadomość geoturystyczną w regionie
Partnerzy w projecie:
  • Vysoká Škola Báňská – Technická Univerzita Ostrava, Czechy - lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska,

Górnictwo historyczne - badanie i nauka z dawnych surowców i technologii górniczych Historical Mining – tracing and learning from ancient materials and mining technologies

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: MineHeritage
Numer projektu: 06/050/KID19/0066 – KID - KIC Raw Materials
Źródło finansowania: KID – KIC EIT Raw Materials
Okres realizacji projektu: 1.01.2019 r. – 31.12.2021 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Paweł Wrona, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://sites.fct.unl.pt/mineheritage
Opis Projektu:
MineHeritage to projekt, który ma na celu wykorzystanie dziedzictwa kulturowego, górnictwa i surowców do tworzenia popularnych narzędzi edukacyjnych mających na celu upowszechnianie znaczenia surowców dla społeczeństwa przez różne okresy historyczne. Poprzez opracowanie kompleksowej mapy drogowej górnictwa i surowców od prehistorii, łącząc regiony europejskie z trasami handlowymi surowców wykorzystywanych w różnych okresach, projekt ma na celu zachęcenie dzieci w wieku szkolnym i dorosłych do wspólnego odkrywania historii, surowców, rozwoju technologii, społeczeństwa, nowych materiałów oraz turystyki kulturowej za pomocą internetowej gry wielopoziomowej oraz aplikacji na urządzenia mobilne. Elementy upowszechniające na platformie obejmują filmy produkowane przez partnerów w ich językach ojczystych z napisami w języku angielskim, informacje zebrane przez partnerów o ważnych miejscach, a także o nieznanych eksploracjach górniczych, broszury, ulotki, wycinki prasowe i inne ciekawe materiały. Zwiększenie możliwości upowszechniania w krajach partnerskich poprzez udostępnianie informacji w językach lokalnych, a także po angielsku, promuje różnorodność kulturową w jednolitym europejskim kontekście surowców. Duża liczba zaangażowanych partnerów stworzy nowe linie komunikacji między różnymi partnerami KIC i regionami, stanowiąc pozytywną zachętę do stworzenia wspólnej platformy wiedzy.
Główne cele projektu:
  • angażujące podejścia do upowszechniania wiedzy skierowane do różnych pokoleń, dotyczące górnictwa i surowców jako wspólnej podstawy jednoczącej Europę z perspektywy historycznej,
  • promowanie synergii z innymi podmiotami, takimi jak szkoły, muzea, administracja lokalna i firmy górnicze,
  • zaangażowanie społeczeństwa w tematykę surowców i górnictwa poprzez wiedzę,
  • budowanie mostów międzykulturowych pomiędzy różnymi regionami Europy,
  • stymulowanie debaty na temat zrównoważonego rozwoju w górnictwie i surowcach,
  • opracowanie i realizacja materiałów popularyzujących naukę oraz organizowanie związanych z nimi wydarzeń.
Partnerzy w projecie:
  • FCT NOVA New University of Lisbon - Faculty of Sciences of Technology, Portugalia - lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska,
  • CNR - ISM and ISOF National Research Council, Włochy,
  • GTK - Geologian Tutkimuskeskus Geological Survey of Finland, Finlandia,
  • INESC TEC University of Porto - Institute for Systems and Computer Engineering, Technology and Science, Portugalia,
  • TAL TECH - Tallinna Tehnikaülikool, Tallinn University of Technology, Estonia,
  • TU Clausthal, Clausthal University of Technology, Niemcy,
  • TUKE - Faculty of Mining, Ecology, Process Control and Geotechnologies Technical University of Kosice, Słowacja,
  • UGA ILCEA4, Université Grenoble Alpes - Institut des Langues et Cultures d'Europe, Amérique, Afrique, Asie et Australie, Francja,
  • ULiège - Faculty of Applied Science, University of Liège, Belgia,
  • University of Padova, Università degli Studi di Padova - Dipartimento di Geoscienze, Włochy,
  • UNIZG RGNF, University of Zagreb - Faculty of Mining, Geology and Petroleum Engineering, Chorwacja,
  • UPM - School of Mining and Energy Engineering, Technical University of Madrid, Hiszpania.
safedeep

Kontynuacja programu edukacyjnego w zakresie inżynierii górotworu w kopalniach głębinowych Continued education program in rock engineering for deep mines

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: SafeDeepMining
Numer projektu: 06/050/KID_18/0054
Źródło finansowania: KIC - EIT Raw Materials
Okres realizacji projektu: 1.01.2018 r. – 31.12.2020 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Partner
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Violetta Sokoła-Szewioła, prof. PŚ
Strona internetowa projektu: https://www.facebook.com/safedeepminingmul
Opis Projektu:
Radzenie sobie z problemami ciśnienia górotworu, w celu prowadzenia bezpiecznej podziemnej eksploatacji na dużych stanowi bardzo istotne zagadnienie dla Europejskiego przemysłu wydobywczego. Przedmiotem projektu było opracowanie i wdrożenie programu edukacyjnego dla inżynierów górniczych, pracowników urzędów i personelu konsultingowego oraz uniwersytetów, obejmującego zagadnienia mechaniki skał, zagrożenia sejsmicznego oraz tąpaniami, w celu prowadzenia bezpiecznej eksploatacji z uwzględnieniem opłacalności działalności wydobywczej.
Główne cele projektu:
Rozwiązanie problemu niedoboru specjalistów z zakresu inżynierii skał w przemyśle wydobywczym poprzez ukierunkowany program edukacyjny i szkoleniowy dla absolwentów górnictwa, budownictwa lądowego i geologii oraz doświadczonych górników i konsultantów.
Partnerzy w projecie:
  • Montanuniversitaet Leoben, Austria - lider,
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska,
  • Clausthal University of Technology-Clausthal, Niemcy,
  • Technical University-Bergakademie, Freiberg, Niemcy,
  • University of Pretoria, Pretoria, RPA,
  • Geodata-Group Leoben, Austria,
  • KGHM Cuprum S.A., Polska,
  • RHI -Magnesita Mine, Breitenau, Austria,
  • Wolfram Bergbau und Huetten AG, Mittersill, Austria,
  • ZAMG, Austria.
safedeep

Uniwersytet Młodego Odkrywcy na Wydziale Górnictwa i Geologii – Kopalnia Wiedzy – Pokłady Możliwości

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: UMO
Numer projektu: POWR.03.01.00-IP.08-00-UMO/17
Źródło finansowania: 06/990/FSD18/0052
Okres realizacji projektu: 1.06.2018 r. – 31.05.2020 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: prof. dr hab. inż. Małgorzata Labus
Opis Projektu:
Projekt skierowany jest do młodzieży w wieku 14-16 lat, uczniów szkół powiatu rybnickiego i miasta Rybnik, zapewniając realizację celu szczegółowego programu POWER, którym jest podniesienie kompetencji osób uczestniczących w edukacji na poziomie wyższym, odpowiadających potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa. Zajęcia dydaktyczne mają charakter interdyscyplinarny. Celem szczegółowym projektu jest podniesienie kompetencji uczestników w zakresie: umiejętności matematyczno-przyrodniczych, kreatywności, rozwiązywania problemów i umiejętność pracy zespołowej w kontekście środowiska pracy przy wykorzystaniu zasobów kadrowych i technicznych Uczelni. Realizacja projektu ukierunkowana jest na rozbudzenie w młodzieży ciekawości, kreatywności i chęci pogłębiania wiedzy oraz popularyzację nauki oraz środowiska naukowego wśród lokalnej społeczności. W ramach zajęć uczniowie mogą poczuć się jak prawdziwi studenci, a realizacja zadań ma za zadanie rozbudzenie w młodzieży ciekawości naukowej, kreatywności i chęci pogłębiania wiedzy. Program Projektu opracowany został w sposób umożliwiający młodzieży w inny niż „szkolny” sposób spojrzenie na poszczególne dziedziny wiedzy, jak również doświadczenie interdyscyplinarności nauki.
Główne cele projektu:
  • rozwój oferty Politechniki Śląskiej w zakresie realizacji III misji jako forum aktywności społecznej w zakresie podniesienia kompetencji kluczowych min. 120 osób w wieku 14-16 lat, uczniów szkół powiatu rybnickiego i miasta
  • podniesienie kompetencji uczestników w zakresie: umiejętności matematyczno-przyrodniczych, kreatywności, rozwiązywania problemów i umiejętności pracy zespołowej,
  • stworzenie programu niekonwencjonalnych modułów zajęć dydaktycznych,
  • rozbudzenie w młodzieży ciekawości, kreatywności i chęci pogłębiania wiedzy oraz popularyzacja nauki oraz środowiska naukowego wśród lokalnej społeczności.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska - lider,
  • powiat rybnicki.
umo

Zarządzanie kryzysowe w obszarach pogranicza

Typ projektu: edukacyjny
Akronim: CMF_Interreg
Numer projektu: CZ.11.3.119/0.0/0.0/16_013/0001136, INTERREG V – A
Źródło finansowania: Europejski Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa RP „Przekraczamy granice”
Okres realizacji projektu: 1.10.2017 r. – 30.09.2018 r.
Rola Politechniki Śląskiej: Lider
Kierownik projektu w Politechnice Śląskiej: dr hab. inż. Katarzyna Tobór-Osadnik
Opis Projektu:
Projekt obejmował kształcenie studentów w ramach warsztatów praktycznych i wizyt studyjnych w zakresie „Zarządzanie kryzysowe w obszarze pogranicza”. Dwa warsztaty, które odbyły się po stronie polskiej w Rybniku i dwa w Klimkovicach w Czeskiej Republice (każdy 2 dni - 1 nocleg) obejmowały między innymi wykłady teoretyczne prowadzone przez pracowników uczelni wyższych i praktyków (polskich i czeskich) dla studentów PL i CZ w zakresie: charakterystyki procesu zarządzania kryzysowego, pojęcia sytuacji kryzysowej klęski żywiołowej i katastrofy, stanu klęski żywiołowej. Ponadto omówiono strukturę zarządzania kryzysowego na poszczególnych poziomach administracji publicznej, zarządzanie kryzysowe w ujęciu systemowym- Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, Państwowe Ratownictwo Medyczne, System Powiadamiania Ratunkowego, łączność ratunkowa, system 112, plany reagowania kryzysowego, zagrożenia ujęte w aktach prawnych, Strategie Bezpieczeństwa Narodowego, planowanie cywilne w ramach zarządzania kryzysowego, ustawę o zarządzaniu kryzysowym, system wczesnego ostrzegania (SWO), ewakuację ludzi, zwierząt oraz mienia z terenów zagrożonych. Omówiono największe klęski żywiołowe i katastrofy w ostatnich latach. Opisano zabezpieczenia logistyczne w zarządzaniu kryzysowym, komunikację z mediami w sytuacji kryzysowej. Opisano działanie Rządowych Centrów Bezpieczeństwa zarówno po polskiej, jak i czeskiej stronie. Część praktyczna warsztatów zawierała spotkania i dyskusje z przedstawicielami polskiej i czeskiej policji, straży pożarnej oraz pracowników centrów zarządzania kryzysowego. Wyjazdy studyjne obejmowały wyjazdy do centrów ratownictwa, zarządzania kryzysowego, straży pożarnej i policji w Polsce i w Czechach. Warsztaty i spotkania robocze były wykorzystywane przez wykładowców do przygotowania materiałów dydaktycznych dla i projektu przyszłego kursu „Zarządzanie kryzysowe w obszarach pogranicza”.
Partnerzy w projecie:
  • Politechnika Śląska, Gliwice, Polska - lider,
  • Vysoká Škola Báňská – Technická Univerzita Ostrava, Czechy.

© Politechnika Śląska

Polityka prywatności

Całkowitą odpowiedzialność za poprawność, aktualność i zgodność z przepisami prawa materiałów publikowanych za pośrednictwem serwisu internetowego Politechniki Śląskiej ponoszą ich autorzy - jednostki organizacyjne, w których materiały informacyjne wytworzono. Prowadzenie: Centrum Informatyczne Politechniki Śląskiej (www@polsl.pl)

Deklaracja dostępności

„E-Politechnika Śląska - utworzenie platformy elektronicznych usług publicznych Politechniki Śląskiej”

Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie