Start - Dla kandydata – Inżynieria Biomedyczna - Projekt AfterCovid-artykuł3

dr inż. Katarzyna Nowakowska-Lipiec
“Aktywny senior – znaczenie aktywności fizycznej
w starzejącym się społeczeństwie”
Starzejące się społeczeństwo – zjawisko to jest coraz bardziej zauważalne w całej Europie i wielu krajach świata. Odsetek osób starszych wzrasta na całym świecie [3]. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w roku 2019 udział osób w wieku 65 lat i więcej w Polsce wyniósł 18%. Co ciekawe, w 1990 roku odsetek ten stanowił 10% populacji [2].
Na wzrost liczby osób starszych w społeczeństwie wpływ mają dwa zjawiska: zmniejszająca się liczba urodzeń oraz wzrost długości życia. Ta zmiana struktury demograficznej niesie ze sobą szereg konsekwencji, przede wszystkim wzrasta częstość występowania chorób przewlekłych i niepełnosprawności, które dotykają zwłaszcza osób starszych. Osoby starsze mają większe zapotrzebowanie na usługi lecznicze, często wymagają długotrwałej opieki innych osób, co oznacza znaczny wzrost wydatków na służbę zdrowia [1, 2, 4]. Te niekorzystne zmiany demograficzne sprawiają, że konieczna zdaje się być reforma polityki społecznej i rodzinnej, tak aby przygotować państwo do nadchodzącej sytuacji demograficznej. Niezwykle ważnym elementem polityki obecnych czasów powinien być szeroki program utrzymujący osoby starsze w jak najlepszej kondycji fizycznej i psychicznej [3, 4].
Szereg badań naukowych wskazuje, że regularna aktywność fizyczna w starszym wieku pozwala na długo zachować młodość i opóźnić procesy starzenia. Regularna aktywność fizyczna poprawia kondycję ruchową, dotlenienie i odporność organizmu, pozwala opóźnić pojawienie się demencji lub znacznie łagodzi jej skutki.
Krajowe Centrum Profilaktyki Chorób Przewlekłych i Promocji Zdrowia z USA (National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Centers for Disease Control and Prevention) wskazuje na następujące korzyści aktywności fizycznej u osób starszych:
- Pomaga zachować zdolność do samodzielnego życia oraz zmniejsza ryzyko upadku i złamania kości.
- Zmniejsza ryzyko śmierci z powodu choroby niedokrwiennej serca i rozwoju nadciśnienia, raka okrężnicy i cukrzycy.
- Może pomóc obniżyć ciśnienie krwi u niektórych osób z nadciśnieniem.
- Pomaga poprawić wytrzymałość i siłę mięśni.
- Zmniejsza objawy lęku i depresji oraz sprzyja poprawie nastroju i dobrego samopoczucia.
- Pomaga w utrzymaniu zdrowych kości, mięśni i stawów.
- Pomaga kontrolować obrzęk stawów i ból związany z zapaleniem stawów [5].
W raporcie z ww. centrum jednocześnie odnaleźć można podpowiedzi, co należy poczynić, aby poprawić poziom aktywności fizycznej osób starszych. Wskazują, że należy zapewnić odpowiednie programy aktywizujące skierowane dla osób starszych, które w szczególności oferują komponenty aerobowe, wzmacniające, poprawiające elastyczność. Do podobnych działań zachęcać powinny także miejsca publiczne m.in. centra handlowe. Część zajęć powinna odbywać się na świeżym powietrzu. Ponadto osobom starszym zapewnić należy transport do ww. obiektów lub parków. Do włączenia aktywności fizycznej do swojego życia zachęcać powinni pracownicy służby zdrowia podczas regularnych rozmów z osobami starszymi [5].
Coraz więcej seniorów w Polsce jest świadomych tego jak ważna dla zdrowia jest regularna aktywność fizyczna, choć wielu z nich nadal preferuje siedzący tryb życia. Wśród organizowanych programów aktywizujących dla seniorów wyróżnić można następujące zajęcia: zajęcia fitness, jogę, pilates, nordic walking, aqua aerobic, zajęcia w grotach solnych czy warsztaty taneczne. Niestety są one organizowane głównie w dużych miastach, nie zawsze są darmowe, ilość miejsc jest ograniczona, często są one niewystraczająco wypromowane. Nadal pozostaje więc wiele do zrobienia, by skutecznie przekonać polskich seniorów do regularnej aktywności fizycznej.
Bibliografia
- Burzyńska M., Marcinkowski J.T., Bryła M., Maniecka-Bryła I.: Life Expectancy i Healthy Life Years jako podstawowe miary oceny sytuacji zdrowotnej ludności. Probl Hig Epidemiol, 2010, 91(4): 530-536.
- Główny Urząd Statystyczny, Trwanie życia w zdrowiu w Polsce w latach 2009-2019 (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/trwanie-zycia/trwanie-zycia-w-zdrowiu-w-polsce-w-latach-2009-2019,4,1.html).
- Łobodzińska A.: Starzejące się społeczeństwo wyzwaniem dla zrównoważonego rozwoju, Prace Geograficzne, Kraków 2016, zeszyt 144: 128-142.
- Maier, M. Starzejące się społeczeństwo jako wyzwanie dla polityki społecznej i rodzinnej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2015, 401: 267-274.
- A Report of the Surgeon General, Physical Activity and Health Older Adults, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Atlanta, USA (https://www.cdc.gov/nccdphp/sgr/olderad.html).

Serce ma się tylko jedno! Dołącz do Naszego wykładu popularno-naukowego, gdzie dowiesz się jak sztuczne serce, może dać nam “nowe życie”.
Zapraszamy na wykład popularno-naukowy już 26. maja. Dołącz do Nas za pośrednictwem platformy ZOOM (identyfikator spotkania: 932 6745 2017, kod dostępu: 007971) lub zobacz transmisję wydarzenia na Youtube.

Z przyczyn niezależnych styczniowy wykład na temat ,,Sztuczne serce – wczoraj, dziś, ale czy jutro?” jest przełożony na późniejszy termin.