A A+ A++

dr inż. Katarzyna Nowakowska-Lipiec

“Aktywizacja głębokich mięśni brzucha lekiem na bóle

lędźwiowe odcinka kręgosłupa”

    Dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego Polski z 2019 roku wskazują, iż bóle dolnej partii pleców były najczęściej występującymi chorobami i dolegliwościami przewlekłymi, dotykającymi ponad 1/4 osób dorosłych (w wieku co najmniej 15 lat). Problemy z kręgosłupem, zwłaszcza z dolnym odcinkiem, dominowały w grupie osób w wieku 30-49 lat,  a w grupie wieku 50-59 należały do dwóch najczęstszych schorzeń [1]. Głównymi przyczynami występowania bóli kręgosłupa są jego znaczne przeciążenia oraz urazy [4]. Wrogiem dla naszego kręgosłupa jest długotrwałe przyjmowanie pozycji statycznych. Niewątpliwie przeciążenia lędźwiowego odcinka kręgosłupa wiążą się również z prowadzeniem sedentaryjnego stylu życia.

   Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 oraz wprowadzane restrykcje spowodowały, iż nasza naturalna aktywność fizyczna została drastycznie zmniejszona lub w pewnym okresie całkowicie zatrzymana [2]. Zmniejszona aktywność fizyczna zdecydowanie pogłębia problem przeciążeń układu ruchu człowieka, przede wszystkim kręgosłupa, prowadząc do nasilenia dolegliwości bólowych.

     Okazuje się, że z pomocą naszemu kręgosłupowi mogą przyjść drobne zmiany w kinematyce wykonywanego ruchu, ale również właściwa aktywacja oraz wzmacnianie odpowiednich grup mięśniowych. Wykonywanie wszelkich czynności dnia codziennego z zwiększonym pochyleniem tułowia powoduje wzrost sił generowanych w stawach międzykręgowych kręgosłupa,  co związane jest przesunięciem środka masy ciała do przodu [4]. Badania bazujące na modelowaniu matematycznym narządu ruchu człowieka prowadzone w ostatnich latach wskazują, że aktywizacja mięśni głębokich podczas wykonywania czynności dnia codziennego pozwala zmniejszyć obciążenia działające na dolne partie kręgosłupa [5]. Największe obniżenie obciążeń lędźwiowego odcinka kręgosłupa odnotowano dla symulacji, w których zwiększano przekrój poprzeczny (będący wynikiem ćwiczeń) mięśnia poprzecznego brzucha. Symulacje matematyczne wskazują, iż dwukrotne zwiększenie przekroju poprzecznego mięśnia poprzecznego brzucha powoduje zmniejszenie obciążeń (wypadkowych reakcji sił) w stawie międzykręgowym L5-S1 lędźwiowego odcinka kręgosłupa nawet do 25% dla prostych pozycji czynności życia codziennego (siadanie i wstawanie z krzesła) (rys.1) [4,5]. Zmniejszenie wartości sił / obciążeń przenoszonych przez kręgosłup może oznaczać redukcję dolegliwości bólowych.

    Powyższe wnioski potwierdzają również opinie fizjoterapeutów, którzy podczas pracy z pacjentem mogą przekazać wskazówki dotyczące właściwego poruszania oraz aktywizowania mięśni brzucha [3]. Fizjoterapeuci z pewnością pomogą wprowadzić trening stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miedniczo-biodrowego, bazujący na treningu głębokich mięśni brzucha, który może przyczynić się do redukcji dolegliwości  bólowych dolnej części kręgosłupa, a tym samym poprawić jakość życia.

      Wniosek jest więc prosty: Chcesz zadbać o swój kręgosłup? Pamiętaj o wzmacnianiu głębokich mięśni brzucha!

Rys.1. Procentowy wzrost (a) i spadek (b) wypadkowej siły reakcji w stawie międzykręgowym L5-S1 na skutek zmniejszenia przekroju poprzecznego (PCSA) mięśnia poprzecznego brzucha (TrA) [5] 

Bibliografia

  1. Główny Urząd Statystyczny „Stan zdrowia ludności Polski w 2019 r” (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/ )
  2. Michnik R, Nowakowska-Lipiec K, Jochymczyk-Woźniak K, Danecka A, Mika K, Zadoń H. Is the Coronavirus pandemic going to ‘kill’ the physical activity of young people? W: Gzik M, Paszenda Z, Piętka E, Tkacz E, Milewski K, Jurkojć J, red. Innovations in Biomedical Engineering. T. 409. Lecture Notes in Networks and Systems. ; 2023:103–112. doi:10.1007/978-3-030-99112-8_11
  3. Myśliwiec A, Jurkojć J, Michnik R, Nowakowska K, Rybok K, Posłuszny A. Różnica w natężeniu dolegliwości bólowych lędźwiowego odcinka kręgosłupa pomiędzy rodzicami dzieci z niepełnosprawnością motoryczną i rodzicami dzieci pełnosprawnych. Aktualne Problemy Biomechaniki. 2016;10:37-42.
  4. Nowakowska K. Badania modelowe obciążeń układu szkieletowo-mięśniowego odcinka lędźwiowego kręgosłupa podczas wykonywania czynności życia codziennego, Rozprawa doktorska, Zabrze 2018 r.
  5. Nowakowska-Lipiec K, Michnik R, Linek P, Myśliwiec A, Jochymczyk-Woźniak K, Gzik M. A numerical study to determine the effect of strengthening and weakening of the transversus abdominis muscle on lumbar spine loads. Computer Methods in Biomechanics and Biomedical Engineering. 2020;23:1287–1296. doi:10.1080/10255842.2020.1795840
dni
godziny
minuty
sekundy
Odtwórz wideo

Serce ma się tylko jedno! Dołącz do Naszego wykładu popularno-naukowego, gdzie dowiesz się jak sztuczne serce, może dać nam “nowe życie”.

Zapraszamy na wykład popularno-naukowy już 26. maja. Dołącz do Nas za pośrednictwem platformy ZOOM (identyfikator spotkania: 932 6745 2017, kod dostępu: 007971) lub zobacz transmisję wydarzenia na Youtube.

Odtwórz wideo

Z przyczyn niezależnych styczniowy wykład na temat ,,Sztuczne serce – wczoraj, dziś, ale czy jutro?” jest przełożony na późniejszy termin.

© Politechnika Śląska

Polityka prywatności

Całkowitą odpowiedzialność za poprawność, aktualność i zgodność z przepisami prawa materiałów publikowanych za pośrednictwem serwisu internetowego Politechniki Śląskiej ponoszą ich autorzy - jednostki organizacyjne, w których materiały informacyjne wytworzono. Prowadzenie: Centrum Informatyczne Politechniki Śląskiej (www@polsl.pl)

Deklaracja dostępności

„E-Politechnika Śląska - utworzenie platformy elektronicznych usług publicznych Politechniki Śląskiej”

Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie