
Katedra Mechanizacji i Robotyzacji Górnictwa
RYS HISTORYCZNY
KATEDRY MECHANIZACJI I ROBOTYZACJI GÓRNICTWA
Kształcenie „mechaników górniczych” w Politechnice Śląskiej rozpoczęto z chwilą powstania Wydziału Górniczego tj. 1 października 1950 roku. Początkowo kształcenie to prowadzone było w ramach Oddziału Górniczego na Wydziale Mechanicznym. Pierwszym organizatorem tego Oddziału był inż. Janusz Dietrych, późniejszy wieloletni i zasłużony Profesor oraz Doktor H.C. (1993r.) Politechniki Śląskiej. W lutym 1952 roku, a więc w drugim roku akademickim istnienia, Oddział ten włączono do struktury Wydziału Górniczego tworząc Oddział Mechaniczno – Górniczy, nad którym pieczę powierzono prof. Oktawianowi Popowiczowi. Prof. O. Popowicz znacząco przyczynił się dla rozwoju Wydziału i Uczelni, a zwłaszcza w zakresie umocnienia naukowego i dydaktycznego dziedziny maszyn i urządzeń górniczych. W uznaniu tych zasług uzyskał w 1990 roku zaszczytny tytuł Dr H. C. Politechniki Śląskiej. Wcześniej w 1965 roku za wybitne osiągnięcia naukowe prof. O. Popowicz uzyskał Doktorat Honorowy Akademii Górniczej we Freibergu.
Historycznym początkiem obecnie istniejącej Katedry Mechanizacji i Robotyzacji Górnictwa była powołana w 1950 roku Katedra Maszyn Górniczych, kierowana przez wymienionego wyżej prof. O. Popowicza. Katedra ta, wspierana przez powołaną nieco później Katedrę Mechanizacji Kopalń, przekształconą w 1957 roku w Katedrę Maszyn do Urabiania i Ładowania kierowaną przez prof. Wacława Regulskiego, stanowiła główną bazę specjalistycznego kształcenia i prowadzenia badań naukowych w szeroko rozumianej dziedzinie konstrukcji i eksploatacji maszyn i urządzeń w górnictwie.
W roku 1963 na bazie działającego w Katedrze Maszyn Górniczych Zakładu Badań Mechanicznych Przekładni Zębatych i Badań Maszyn Górniczych utworzono Katedrę Podstaw Konstrukcji Maszyn Górniczych, której kierownictwo powierzono wybitnemu specjaliście w dziedzinie konstrukcji i badań przekładni przemysłowych prof. Ludwikowi Müllerowi. W 1964 roku powołano Zakład Zastosowań Mechaniki w Górnictwie, którym od powstania do 2000 r. kierował prof. Walery Szuścik.
W roku 1966 z inicjatywy prof. L. Müllera dla wzmocnienia badań w zakresie podstaw budowy maszyn górniczych, powołano jednostkę naukową o nazwie Instytut Elementów Maszyn Górniczych. Głównym celem Tego Instytutu było prowadzenie prac naukowych oraz badawczo-rozwojowych.
15 czerwca 1969 roku przeprowadzono w Uczelni zmiany struktury dotyczące wewnętrznych jednostek organizacyjnych Wydziałów. W jej wyniku połączono Katedry: Maszyn Górniczych, Maszyn do Urabiania i Ładowania, Podstaw Konstrukcji Maszyn Górniczych oraz Zakład Zastosowań Mechaniki w Górnictwie i utworzono Katedrę Mechanizacji Górnictwa, której kierownikiem został prof. Jerzy Antoniak. Istniejący natomiast Instytut Elementów Maszyn Górniczych stał się ogólnouczelnianą jednostką naukowo-badawczą.
Z dniem 15 września 1971 roku przeprowadzono kolejny etap zmian strukturalnych w Uczelni; nastąpiło połączenie Katedry Mechanizacji Górnictwa z Instytutem Elementów Maszyn Górniczych i utworzono Instytut Mechanizacji Górnictwa (IMG), który w strukturze 4 zakładów naukowo-dydaktycznych, prowadził działalność do dnia 1 września 2017 roku a więc prawie 46 lat.
Pierwszym dyrektorem Instytut został prof. Jerzy Antoniak i funkcję tę pełnił do września 1973 roku. W latach 1973 ÷ 1981 dyrektorem Instytutu był doc. Jerzy Pakleza. Od 1981 roku funkcję dyrektora Instytutu sprawowali:
- w okresie: wrzesień 1981 ÷ sierpień 1991 – prof. zw. dr hab. inż. Jerzy Antoniak,
- w okresie: wrzesień 1991 ÷ sierpień 2000 – prof. dr hab. inż. dr h.c. Walery Szuścik,
- w okresie: wrzesień 2000 ÷ sierpień 2017 – prof. dr hab. inż. Marian Dolipski.
W 2017 roku dokonano kolejnej reorganizacji struktury ówczesnego Wydziału Górnictwa i Geologii. W wyniku tych działań, z dniem 1 września 2017 roku, Instytut Mechanizacji Górnictwa został przekształcony w Katedrę Mechanizacji i Robotyzacji Górnictwa. Funkcję p.o. kierownika Katedry powierzono dr. hab. inż. Krzysztofowi Filipowiczowi, prof. PŚ.
Obecnie Katedra Mechanizacji i Robotyzacji Górnictwa funkcjonuje w strukturach Wydziału Górnictwa, Inżynierii Bezpieczeństwa i Automatyki Przemysłowej, którego nazwę utworzono w roku 2019 po zmianie nazwy Wydziału Górnictwa i Geologii.