W mgnieniu oka czujesz zmęczenie, twoje ciało staje się cięższe, a wzrok coraz słabszy… Nie przejmujesz się tym jednak. Wiesz, że za moment to się skończy. Po chwili zdejmujesz kombinezon starości i wszystko wraca do normy. Dzięki niemu nabierasz jednak empatii, zrozumienia. Na pewne sprawy związane ze swoim zdrowiem i osobami starszymi spoglądasz już inaczej.

Od dwóch lat studenci naszej Uczelni mają możliwość korzystania z kombinezonu starości. Po założeniu jego poszczególnych elementów możemy poczuć z jakimi dolegliwościami mierzą się osoby po 75. roku życia. Imituje on ograniczenia typowe dla ludzi w tym wieku. Składa się między innymi z kamizelki, która dociąża nasze ciało, powodując zmiany w postawie ciała.

– Najistotniejsze jest obciążenie stawów, które utrudnia nam poruszanie się – mówi dr hab. inż. arch. Katarzyna Ujma-Wąsowicz, prof. PŚ, prodziekan ds. Infrastruktury i Organizacji Wydziału Architektury. – Zakładamy także słuchawki, które ograniczają słyszenie oraz gogle destabilizujące widzenie – zaburzające ostrość widzenia, zawężające pole widzenia, zażółcające obraz. Kombinezon zmienia postawę ciała – jesteśmy pochyleni, następuje charakterystyczne zgięcie nóg. Obciążniki utrudniają możliwość poruszania się, mamy usztywnioną szyję. Po chwili uświadamiamy sobie, że trudno nam się schyla, że potrzebujemy podparcia. W zestawie znajduje się również symulator drżenia rąk, który pokazuje, jak czuje się osoba z chorobą Parkinsona. Są także rękawiczki, które zmniejszają czucie w palcach, ograniczają ruchy dłoni. W takim zestawie wykonanie najprostszych czynności, takich jak napicie się herbaty, złapanie drobnych przedmiotów, jest wyzwaniem.

– Tematy starzenia się społeczeństwa i projektowania uniwersalnego są poruszane na Wydziale Architektury od lat – wspomina dr inż. arch. Iwona Benek. – Wiedzieliśmy, że kombinezon starości jest już na innych uczelniach w Europie, dlatego gdy tylko udało się pozyskać dofinansowanie z projektu “Dostępna uczelnia”1, to jednym z pierwszych zakupionych sprzętów był właśnie ten kombinezon. Jest on nieustannie wykorzystywany do szkoleń, na warsztatach, festiwalach nauki. Korzystają z niego zarówno studenci, jak i pracownicy Politechniki Śląskiej, np. koledzy z Wydziału Inżynierii Biomedycznej, Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki. Kombinezon pozwala nam lepiej projektować, wczuć się w potrzeby użytkownika.

Podczas warsztatów kombinezon jest dużą atrakcją, studenci są bardzo zainteresowani jego przymierzaniem. Na początku traktują to jak zabawę, ale szybko pojawia się zaskoczenie związane z działaniem kombinezonu, a po dłuższej chwili zmęczenie. To uświadamia młodym projektantom, z jakimi dolegliwościami przyjdzie im się zmierzyć za kilkadziesiąt lat.