Centrum Nowych Technologii

Muzeum Techniki Politechniki Śląskiej

Centrum Nowych Technologii
ul. Konarskiego 22B w Gliwicach

Wstęp bezpłatny

Możliwe oprowadzanie przez opiekuna muzeum po telefonicznym uzgodnieniu terminu
i godziny. Tel.: 32-237-15-51; 32-237-12-69

Politechnika Śląska jest najstarszą wyższą uczelnią na Górnym Śląsku, powołaną do istnienia w 1945 r. Ze względu na wielkoprzemysłowy charakter regionu była to uczelnia techniczna, a trzon jej kadry, której zawdzięcza swoje istnienie i renomę, stanowili profesorowie Politechniki Lwowskiej, najstarszej polskiej uczelni technicznej, którzy zostali zmuszeni do emigracji ze Lwowa.

Kadra Uczelni zajmowała i zajmuje się, oprócz dydaktyki pracą naukową związaną
z rozwojem techniki oraz wdrażaniem jej w przemyśle. Dodatkową i ważną cechą okresu 1945 – 1989 była izolacja kraju od zawansowanej technologicznie techniki rozwijanej w państwach tzw. „wolnego świata”, co skutkowało koniecznością samodzielnego konstruowania i wdrażania do produkcji wielu urządzeń. Postęp
w dziedzinie techniki był w tym okresie bardzo szybki, co było i jest powodem szybkiego starzenia się moralnego aparatury stosowanej w badaniach naukowych. Równie szybko starzeją się produkty przemysłu, tj. wszelkiego rodzaju urządzenia przeznaczone tak na rynek jak i dla przemysłu.

Sprawa dokumentowania osiągnięć technicznych dotyczących tak Uczelni jak i Kraju, nie była ani dostrzegana ani doceniana przez decydentów. Tym niemniej zawsze znajdowali się hobbyści, którzy kolekcjonowali takie urządzenia, ratując je przed zniszczeniem. Ówczesny dyrektor Biblioteki, dr inż. Krzysztof Zioło również dostrzegał konieczność zachowania co ciekawszych urządzeń tak dla udokumentowania ciągłości prac prowadzonych na Uczelni, jak i dla celów dydaktycznych, tak aby młodzież zdawała sobie sprawę z tego, co w tym okresie produkowano w kraju – gdyż upadek wielu gałęzi przemysłu i dominacja importu sprawiały wrażenie, iż kraj żadnej tradycji technicznej nie posiada, a wszystko zawsze sprowadza. Prywatne hobby zostało przekształcone w ogólnodostępną ekspozycję muzealną zlokalizowaną w budynku Centrum Nowych Technologii. W chwili obecnej trwa bardzo czasochłonny proces opracowywania zgromadzonych zbiorów, gdyż odnajdywanie archiwalnej dokumentacji jest bardzo trudne i żmudne, ponieważ wraz ze złomowaniem, oraz likwidacją zakładów przemysłowych całą dokumentację techniczną likwidowano, prawie niczego nie przekazując do archiwów. A w „wszechwiedzącym” Internecie takich informacji jest mniej niż a mało.

Muzeum jest zlokalizowane na III piętrze budynku CNT. Zgromadzone eksponaty zostały podzielone na grupy tematyczne:

1. Przyrządy pomiarowe – wszelkiego rodzaju mierniki takie jak woltomierze, amperomierze, watomierze, oscyloskopy, multimetry i wiele innych.Katalog dostępny jest pod adresem
2. Urządzenia do przetwarzania i publikacji informacji – komputery sprzed epoki PC takie jak np. Atari, Comodore, Meritum, komputery PC z początku lat 90-tych XX-wieku, stację roboczą Sun Ultra Sparc, płyty główne komputerów PC AT z lat 1980-1999, poczynając od Full Size AT (procesor Intel 80286), przez Baby AT, MiniBaby AT, MikroBaby AT (procesory Pentium II i AMD K7 Athlon), liczydła, kalkulatory, stacje i dyski: FDD, HDD, CD, DVD; kasety VHS, foniczne; taśmę perforowaną, pamięć taśmową, pamięć ferrytową, maszyny do pisania, drukarki. Katalog dostępny jest pod adresem
3. Sprzęt fotograficzny i filmowy – tradycyjne aparaty fotograficzne wykorzystujące jako no-śnik błony fotograficzne głównie produkcji ZSRR i NRD, powiększalnik, różnego rodzaju obiektywy, sprzęt do makrofotografii, tradycyjne kamery filmowe, w których nośnikiem by-ła taśma filmowa, wczesne kamery elektroniczne wykorzystujące matryce CCD i kasety VHS, CVHS i S-VHS. Katalog dostępny jest pod adresem
4. Urządzenia RTV – lampowe i tranzystorowe odbiorniki radiowe i telewizyjne, magnetofony, magnetowidy, gramofony
5. Technologia w elektronice – galeria lamp elektronowych, pierwsze polskie tranzystory i inne podzespoły stosowane w przemyśle elektronicznym w latach (50 – 80)- tych XX wieku
6. Telekomunikacja – aparaty telefoniczne elektromechaniczne, elektroniczne, pierwsze komórki i radiotelefony.

Dr inż. Krzysztof Zioło
Starszy Kustosz Dyplomowany
Opiekun Muzeum

 Informacja o Muzeum PŚ na stronie Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych