Politechnika Śląska | Historia Katedry

Start - Historia Katedry

Katedra Geotechniki i Dróg powstała z połączenia Katedry Geotechniki i części Katedry Dróg i Mostów, które nastąpiło 1 września 2013 r. Od tego momentu aż po dzień dzisiejszy funkcję kierownika Katedry obejmuje prof. dr hab. inż. Joanna Bzówka. Nie sposób pominąć historii działalności obu dotychczasowych Katedr, którą pokrótce przedstawiono poniżej.

Katedra Geotechniki

Początek Katedry Geotechniki to rok 1954. Wówczas to w Katedrze Budowli Podziemnych powstał Zakład Mechaniki Gruntów i Fundamentowania, którego kierownikiem był Profesor Julian Pałka (do 1962 r.). Następnie funkcję kierownika przejął Profesor Józef Śliwa, którą piastował do roku 1977. Podczas tego okresu nastąpiła reorganizacja ówczesnego Wydziału Budownictwa Przemysłowego i Ogólnego, w wyniku której powstała Katedra Mechaniki Gruntów i Fundamentowania (1966 r.). Trzy lata później nazwa Wydziału uległa zmianie na Wydział Budownictwa i Architektury, a Katedra Mechaniki Gruntów i Fundamentowania została włączona do Katedry Teorii Konstrukcji jako Zakład Geotechniki. W 1971 r. ówczesna Katedra Dróg i Mostów pod kierownictwem Profesora J. Głomba uległa przekształceniu w Instytut Dróg i Mostów. Zakład Geotechniki podlegający wcześniej Katedrze Teorii Konstrukcji, został włączony w nowopowstały instytut, przyjmując nazwę Zakładu Mechaniki Gruntów i Fundamentowania. Kolejna reorganizacja nastąpiła w 1976 r. Przywrócono poprzednią nazwę Zakładu Geotechniki, a funkcję kierownika objął doc. Marian Bela, którą piastował do 1992 r. W rok 1992 kierownikiem Zakładu Geotechniki został Profesor M. Gryczmański, a sam zakład został włączony do Instytutu Konstrukcji Budowlanych. Po dwóch latach intensywnej pracy, zakład przyjmujący przez 25 lat różne nazwy został przekształcany w podstawową jednostkę organizacyjną Wydziału przyjmując nazwę Katedry Geotechniki (1994 r.). W latach 2006 – 2013 funkcję kierownika Katedry Geotechniki pełnił dr hab. inż. Jerzy Sękowski., prof. Pol. Śl.

Katedra Dróg i Mostów

Rodowód specjalności drogowo-mostowej w Politechnice Śląskiej jest znacznie starszy od daty powstania Uczelni i sięga okresu związanego z początkami Politechniki Lwowskiej. Tam bowiem w roku 1844 na mocy dekretu cesarskiego ze Szkoły Realnej (istniejącej od 1817 r.) utworzono Akademię Techniczną z niemieckim językiem wykładowym. Od roku akademickiego 1847/1848 istniał tam trzyletni Wydział Techniczny a wprowadzenie języka polskiego jako wykładowego nastąpiło w roku akademickim 1871/1872. Po reorganizacji szkoły w roku następnym powstały trzy odrębne szkoły zawodowe: pięcioletnie Szkoły Inżynierii oraz Budownictwa i trzyletnia Szkoła Chemii Technicznej. Szkoła Inżynierii obejmowała budowę mostów, dróg i kolei, tuneli oraz roboty hydrotechniczne. Czołową postacią w Katedrze Nauk Inżynierskich był inżynier cywilny, profesor Józef Jägermann. Historia działań technicznych w dziedzinie kolejnictwa i drogownictwa stymulowała odpowiednie działania w nierozerwalnie z nią powiązanej dziedzinie mostownictwa. Koniec XIX wieku to intensywna rozbudowa sieci linii kolejowych, wymagająca budowy wielu mostów, przepustów i tuneli. Wyodrębnienie problematyki mostowej w odrębną katedrę nastąpiło w roku 1885, a jej pierwszym kierownikiem został prof. Karol Skibiński. Po trzech latach jej kierownikiem został prof. Maksymilian Thullie, a prof. K. Skibiski przejął problematykę kolejowo-drogową oraz tunele. Formalnie pierwsza katedra kolejnictwa została utworzona w Lwowskiej Szkole Politechnicznej w listopadzie roku 1890 a jej kierownictwo przejął prof. Roman baron Gostkowski. Cały ten dorobek przejął następnie w latach późniejszych prof. Wątorek. Po utworzeniu Wydziału Hydrotechnicznego powstała II Katedra Budowy Mostów. Bezpośrednio po zdobyciu Lwowa przez Armię Radziecką nastąpiła reorganizacja Politechniki. Profesorowi S. Brzozowskiemu, dotychczasowemu kierownikowi I Katedry Mostów zaproponowano kierownictwo obu Katedr. Zdecydował się on jednak, podobnie jak większość pracowników naukowych na repatriację do Gliwic (1946) i podjęcie pracy w utworzonej właśnie Politechnice Śląskiej. Po śmierci prof. Brzozowskiego (1959) przez ponad rok obowiązki kierownika Katedry pełnił zastępca profesora mgr inż. Eugeniusz Jamrozik a następnie przez wiele lat prof. Józef Głomb, po nim zaś prof. Jerzy Weseli. Pracę na Wydziale podjął również, po przejściach wojennych Jerzy Węgierski, przedwojenny asystent w katedrze prof. S. Brzozowskiego, i późniejszy profesor – wieloletni Kierownik Katowickiego Oddziału COBiRTK. Kolejne jednostki Uczelni prowadzące te specjalności to Katedra Transportu Przemysłowego z prof. Józefem Bartoszewskim jako kierownikiem i dr inż. Antonim Rosikoniem jako wykładowcą. Równolegle na Wydziale Inżynierii Sanitarnej funkcjonowała Katedra Komunikacji Miejskiej. Kolejne reorganizacje i liczne przekształcenia formalne oraz personalne doprowadziły w latach następnych do powstania Katedry a następnie Instytutu Dróg i Mostów (prof. J. Głomb i doc. A. Rosikoń: 1970-1977), Instytutu Budowy Dróg (doc. S. Lessaer, doc. S. Mercik: 1977-1991), a następnie Katedry Komunikacji Lądowej. Kolejnym przekształceniem było powstanie Katedry Dróg i Mostów, która w okresie od 1991 do 2013 r. była kierowana przez prof. K. Kłoska. Ważną rolę w historii katedry odegrał profesor Antoni Rosikoń (ur. 1907, zm. 2013), którego dokonania opisano w załączonej notce biograficznej.