O popularyzacji i komunikacji nauki w Polsce – debata z udziałem popularyzatorów nauki, dziennikarzy i przedstawicieli szkolnictwa wyższego
Jaki jest stan popularyzacji nauki i komunikacji naukowej w Polsce? Jak te aktywności powinny wyglądać? Co należy zrobić, aby zrealizować związane z nimi plany? Te pytania stały się punktem wyjścia do dyskusji podczas debaty „Popularyzacja i komunikacja nauki w Polsce – szanse i wzywania”, odbywającej się 27 marca w Gliwicach.
Stan popularyzacji i komunikacji nauki, dotychczasowe formy tych działań oraz wyzwania i szanse, jakie ze sobą niosą, stały się punktem wyjścia do debaty zorganizowanej 27 marca przez Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej oraz Radę Upowszechniania Nauki PAN. W debacie wzięło udział 12 ekspertów: przedstawicieli środowiska akademickiego, popularyzatorów nauki i mediów. Do otwartych dyskusji włączyli się także widzowie obecni w CKS „Mrowisko”. Udział w debacie zgłosili przedstawiciele ponad 20 jednostek z całej Polski: biur komunikacji i PR, szkół wyższych, centrów nauki, jednostek naukowych, a także przedsiębiorstw.
Debatę “Popularyzacja i komunikacja nauki w Polsce” rozpoczęli dr hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, prof. PŚ, oraz prof. dr hab. Tomasz Szapiro.
Pierwszym z tematów podjętych podczas spotkania był zawód popularyzatora nauki. Nad tą problematyką dyskutowali prelegenci pierwszego panelu, moderowanego przez dr hab. Aleksandrę Ziembińską-Buczyńską, prof. PŚ:
- dr Tomasz Rożek (Nauka To Lubię),
- Michał Szydłowski (Pan Korek Laboratorium),
- Elżbieta Pogoda (Labiq, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki),
- Natalia Osica (pro science).
Uczestnicy dyskutowali o realizowanych przez nich działaniach i sposobach upowszechniania wiedzy, a także dotarcie do odbiorców. Ponadto omówili możliwości zdefiniowania zawodu popularyzatora nauki.
Dyskusji został poddany również ważny aspekt działań związanych z upowszechnianiem wiedzy i komunikacją naukową – współpraca naukowców z dziennikarzami. W panelu poruszono również zagadnienia związane z rolą dziennikarstwa naukowego oraz tworzeniem informacji poświęconych działaniom naukowców. W panelu „Nauka i media”, moderowanym przez red. Jarosława Juszkiewicza (Planetarium Śląskie), wzięli udział:
- Anna Ślązak (Nauka w Polsce, redakcja naukowa PAP),
- Piotr Kieraciński (Forum Akademickie),
- Katarzyna Głuch-Juszkiewicz (Polskie Radio, podcast „Nauka każdego dnia”).
Uczelnie – obok zadań związanych z ich dwoma misjami: badaniami naukowymi oraz dydaktyką – podejmują współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Informowanie o działalności środowiska akademickiego nie mogłoby odbyć się bez opracowanych strategii komunikacji naukowej, pozwalającej dotrzeć m.in. do mieszkańców regionu, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych. Coraz więcej jednostek naukowych i uczelni podejmuje również konkretne działania upowszechniające naukę w sposób dopasowany do różnych profilów odbiorców. Służą temu na przykład kanały komunikacji lub też narzędzia, do których można zaliczyć publikacje w mediach społecznościowych, podcasty lub wideoblogi, prowadzone przez centra komunikacji czy też biura prasowe uczelni i ośrodków naukowych.
Gośćmi panelu „Akademicka popularyzacja nauki”, moderowanego przez red. Iwonę Flanczewską-Rogalską, byli:
Arkadiusz Mężyk (rektor Politechniki Śląskiej i przewodniczący KRASP),
Iwona Hofman (przewodnicząca Rady Towarzystw Naukowych PAN),
Paweł Golik (przewodniczący Rady Upowszechniania Nauki PAN),
Anna Korzekwa-Józefowicz (ekspertka ds. Komunikacji, Narodowe Centrum Nauki).
Debata „Popularyzacja i komunikacja nauki w Polsce” była okazją do podsumowania dotychczasowych działań w obrębie upowszechniania wiedzy i komunikacji naukowej, a także do określenia, z czym w najbliższej przyszłości będą musieli zmierzyć się popularyzatorzy nauki, dziennikarze, a także przedstawiciele szkół wyższych. Była też możliwością wymiany doświadczeń oraz dobrych praktyk i spojrzenia z szerszej perspektywy na zadania podejmowane przez różne jednostki zajmujące się popularyzacją nauki.
