na zdjęciu widzimy dr inż Miodońską
Autor: Jolanta Skwaradowska     Publikacja: 08.09.2023

Dr inż. Zuzanna Miodońska laureatką programu START 2023

Dr inż. Zuzanna Miodońska z Wydziału Inżynierii Biomedycznej Politechniki Śląskiej została laureatką programu START 2023 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Nagrodę otrzymała za opracowanie rozwiązań informatycznych wspomagających badanie mowy dziecięcej, zwłaszcza zaburzonej. Wyniki badań mogą znaleźć zastosowanie w terapii i diagnostyce logopedycznej.

Fundacja nagrodziła 100 młodych naukowców z całego kraju, spośród 660 zgłoszonych w tej edycji, z czego siedem osób zostało dodatkowo wyróżnionych. Jedno z wyróżnień – Stypendium im. Barbary Skargi za prace naukowe wyróżniające się przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki – przypadło dr inż. Zuzannie Miodońskiej z Katedry Informatyki Medycznej i Sztucznej Inteligencji Politechniki Śląskiej. Nagrodzone badania dotyczą opracowania rozwiązań informatycznych dedykowanych analizie mowy dziecięcej, w szczególności mowy zaburzonej, z wykorzystaniem technik analitycznych i obliczeniowych oraz narzędzi fonetyki akustycznej.

– Badania prowadzone w naszym zespole dotyczą wykorzystania nowych technologii – w szczególności przetwarzania sygnałów i sztucznej inteligencji – do opracowania narzędzi wspomagających diagnostykę i terapię logopedyczną. Od kilku lat koncentrujemy się na analizie sygnału mowy i obrazu wideo twarzy dzieci przedszkolnych w celu zbadania, w jaki sposób wymawiają sybilanty – w języku polskim są to dźwięki oznaczane w zapisie ortograficznym literami „s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź”. Stypendium START 2023 Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej otrzymałam właśnie za moje prace dotyczące akustycznych różnic między prawidłową, a nieprawidłową wymową wybranych sybilantów – powiedziała badaczka.

Prowadzone w tym zakresie badania mogłyby znaleźć zastosowanie w narzędziach wspomagania diagnostyki logopedycznej. Po ich wdrożeniu, opracowane metody pomiarowe mogłyby wspomagać pracę logopedów na wielu poziomach: przyspieszając badania przesiewowe, wspierając początkujących diagnostów, obiektywizując i unaoczniając diagnozę, a także umożliwiając śledzenie postępów terapii.

– Bardziej precyzyjna diagnoza umożliwia prowadzenie skuteczniejszej terapii, co stanowi bezpośrednią korzyść dla pacjentów, zazwyczaj dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, u których najczęściej diagnozowane są wady wymowy – dodaje dr inż. Zuzanna Miodońska.

Podobne badania wykonywane są w różnych krajach, jednak wciąż brakuje wdrożonych i zweryfikowanych rozwiązań. Podstawowy problem stanowi dostępność baz mowy dziecięcej, zwłaszcza mowy opatrzonej komentarzem bądź opisem logopedycznym. – Pracochłonność procesu pozyskania tego typu baz (uzyskanie odpowiednich zgód, wielomiesięczny proces rejestracji danych) sprawia, że prace często oparte są o małe grupy badawcze lub prowadzone są na podstawie mowy osób dorosłych. Według naszej wiedzy, prowadzone przez nas badania są jednymi z nielicznych na świecie i jedynymi w Polsce realizowanymi z udziałem większej grupy dzieci w wieku przedszkolnym  (w sumie ponad 300 mówców w różnych protokołach badawczych) – mówi badaczka.

Choć coraz więcej wiemy o procesach doskonalenia wymowy u dzieci, a także o akustycznych cechach artykulacji, to wciąż nie ma klinicznych rozwiązań pozwalających logopedom wyznaczać numeryczne wskaźniki lub parametry wymowy, które byłyby użyteczne diagnostycznie. – Znalezienie takich parametrów i przygotowanie odpowiednich narzędzi umożliwiających nagranie mowy, obrazu twarzy w odpowiedniej jakości, automatyczną lub półautomatyczną analizę sygnałów, dostarczyłoby logopedii metod pomiarowych pozwalających zobiektywizować diagnozę – wyjaśnia dr inż. Zuzanna Miodońska.

Innowacyjność prowadzonych przez dr. inż. Zuzannę Miodońską badań doceniła kapituła konkursu START 2023 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Przyznano jej Stypendium im. Barbary Skargi. Może je otrzymać osoba, której badania wyróżniają się odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, otwierają nowe perspektywy badawcze i tworzą nowe wartości w nauce. Stypendia te są jednymi z najważniejszych wyróżnień przyznawanych w Polsce młodym naukowcom, stanowią potwierdzenie jakości dotychczasowych osiągnięć badawczych, a także zachętę i wsparcie finansowe do kontynuowania pracy naukowej. Znalezienie się w gronie wyróżnionych ma ogromne znaczenie na polu osobistego rozwoju badacza, ale także pomaga w rozpowszechnianiu wyników prac w środowisku naukowym i jest potwierdzeniem, że podejmowany problem badawczy jest ważny i przekłada się na rozwój całej dyscypliny – podsumowuje naukowczyni.

© Politechnika Śląska

Polityka prywatności

Całkowitą odpowiedzialność za poprawność, aktualność i zgodność z przepisami prawa materiałów publikowanych za pośrednictwem serwisu internetowego Politechniki Śląskiej ponoszą ich autorzy - jednostki organizacyjne, w których materiały informacyjne wytworzono. Prowadzenie: Centrum Informatyczne Politechniki Śląskiej (www@polsl.pl)

Deklaracja dostępności

„E-Politechnika Śląska - utworzenie platformy elektronicznych usług publicznych Politechniki Śląskiej”

Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie