Doktorat wdrożeniowy Urszuli Dorosz w grupie Azoty
W środę, 23 marca 2022 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej odbyła się obrona pracy doktorskiej w ramach pierwszej edycji programu ministerialnego „Doktorat wdrożeniowy”. Stopień doktora uzyskała Urszula Dorosz, pracownik Grupy Azoty ZAK, po obronie rozprawy pt. „Chemoenzymatyczne metody otrzymywania estrów kwasu mlekowego".
„Doktorat wdrożeniowy” to program zainaugurowany w 2017 r. przez ówczesne Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, obecnie działający pod kierunkiem Ministerstwa Edukacji i Nauki. W ramach umowy trójstronnej, zawieranej przez ministerstwo, uczelnię i przedsiębiorstwo, przyjęty kandydat realizuje stacjonarne studia doktoranckie, łącząc je z obowiązkami zawodowymi. Każdy uczestnik programu otrzymuje stypendium doktoranckie.
— Politechnika Śląska należy do krajowych liderów pod względem liczby realizowanych doktoratów wdrożeniowych. Tylko w bieżącym roku akademickim rozpoczęliśmy ich osiemdziesiąt. Prace badawcze będące wynikową doskonałego zrozumienia potrzeb i współpracy uczelni z przemysłem to jeden z kluczowych celów Strategii rozwoju Politechniki Śląskiej. Kooperacja z Grupą Azoty ZAK, realizowana przez Wydział Chemiczny naszej uczelni jest dla nas niezwykle cenna. Obok specjalistycznych projektów technologicznych, których efekty są wdrażane w przemyśle chemicznym, szczególnie ważna jest dla nas możliwość kształcenia, odbywania praktyk i staży przez studentów Politechniki Śląskiej w Grupie Azoty ZAK — powiedział prof. Arkadiusz Mężyk, Rektor Politechniki Śląskiej.
W ramach współpracy Grupa Azoty ZAK wykorzysta doktorat wdrożeniowy dr inż. Urszuli Dorosz. Jej praca doktorska pt. „Chemoenzymatyczne metody otrzymywania estrów kwasu mlekowego” była realizowana w ramach I edycji programu „Doktorat wdrożeniowy”.
– Jest to jedna z pierwszych obron doktoratów wdrożeniowych na Politechnice Śląskiej. To ważne, że jest on z Grupy Azoty, wielkiego zakładu przemysłowego z którym uczelnia świetnie współpracuje. Istotne jest także to, że doktorat ten będzie wykorzystywany w produkcji – powiedział Prorektor ds. Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym prof. Janusz Kotowicz.
Większość pracowników Grupy Azoty ZAK, którzy realizują doktoraty wdrożeniowe na kierunkach chemicznych, studiuje na Politechnice Śląskiej. To kolejny element zacieśniający wieloletnią współpracę uczelni z Grupą Azoty.
– Widzimy olbrzymi potencjał w programie doktoratów wdrożeniowych, dlatego stale zachęcamy naszych pracowników do aplikowania. Obecnie w spółce realizowanych jest dwadzieścia doktoratów, a większość dotyczy dziedziny chemii - niejedna uczelnia mogłaby pozazdrościć nam tak dużej liczby. Doktoraty wdrożeniowe są dźwignią innowacji i dalszego rozwoju, zarówno naszego przedsiębiorstwa, jak i całego sektora chemicznego – powiedział prof. Bolesław Goranczewski, członek zarządu Grupy Azoty ZAK.
Jednym z warunków zakwalifikowania do ministerialnego programu jest potencjał wdrożeniowy i rynkowy wynikający z pracy doktorskiej.
– Doktoraty wdrożeniowe dają nam szansę transferu technologii naszych pomysłów do przemysłu. Wykwalifikowana kadra Politechniki Śląskiej jest gotowa rozwiązać wiele problemów w firmach dostarczając nowoczesne rozwiązania i technologie do firm – podkreśliła prof. Anna Chrobok z Katedry Technologii Chemicznej Organicznej i Petrochemii.
Przedmiotem pracy doktorskiej dr Urszuli Dorosz były estry kwasu mlekowego.
– Moim celem było opracowanie efektywnych, niskoodpadowych i energooszczędnych metod otrzymywania estrów kwasu mlekowego w obecności innowacyjnych katalizatorów. Pomysł na temat wyniknął ze współpracy z Politechniką Śląską, mojego zainteresowania biotechnologią i wykształcenia w tym kierunku – powiedziała dr Urszula Dorosz. – Program „Doktorat wdrożeniowy” jest o tyle intersujący, że jego ideą jest zainicjowanie współpracy między jednostkami badawczymi a przedsiębiorcami. Głównym celem jest wypracowanie rozwiązań o potencjale wdrożeniowym, aby te doktoraty nie były doktoratami typowo naukowymi tylko takimi, które można wdrożyć w przemyśle – dodała dr Dorosz.
Estry kwasu mlekowego, które były przedmiotem pracy doktorskiej dr Dorosz to przyjazne dla środowiska alternatywne rozpuszczalniki, wykorzystywane w przemyśle spożywczym, kosmetycznym oraz farmaceutycznym. Badania prowadzone w ramach tej pracy doktorskiej dobrze wpisują się w światowe trendy rozwoju, w tym strategię zrównoważonego rozwoju.
Program „Doktorat Wdrożeniowy” został ustanowiony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (obecnie Ministerstwo Edukacji i Nauki) i ma on na celu stworzenie warunków dla intensyfikacji współpracy pomiędzy środowiskiem naukowym a przemysłem. Promotorami pracy doktorskiej Urszuli Dorosz są: dr inż. Danuta Gillner, prof. PŚ oraz prof. dr hab. inż. Anna Chrobok, natomiast opiekunem ze strony firmy Grupa Azoty ZAK S.A. jest Dyrektor Departamentu Badań i Innowacji dr Ewa Pankalla.
