Żelozostopy i minerały żelaza
Stal, ze względu na jej właściwości mechaniczne i wytrzymałościowe, możliwość pełnego recyklingu, oraz cenę, to najlepszy i najbardziej rozpowszechniony materiał konstrukcyjny jaki został wytworzony przez człowieka. Stanowi ona istotny czynnik determinujący rozwój naszej cywilizacji. Światowa produkcja stali w roku 2020 wynosiła 1717 mln ton i ciągle wzrasta. Obecnie istnieje kilkadziesiąt tysięcy gatunków stali i ze względu na rosnące wymagania techniczne i technologiczne ciągle opracowywane są nowe. O właściwościach poszczególnych gatunków stali w głównej mierze decyduje ich skład chemiczny, a szczególnie mikrododatki odpowiednich pierwiastków chemicznych. Dodatki te najczęściej pozyskiwane są z kopalnych surowców mineralnych. Umiejętność więc komponowania odpowiedniego składu chemicznego stali z punktu widzenia uzyskania wymaganych właściwości, wiąże się z opanowaniem wiedzy w zakresie budowy wewnętrznej minerałów, morfologii ich kryształów, genezy, występowania, asocjacji oraz chemizmu czyli szeroko pojętej mineralogii. Innymi materiałami stosowanymi w celu uzyskania wymaganego składu chemicznego stali są półwyroby wstępnie przetworzone, czyli żelazostopy. W trakcie ich stosowania również konieczna jest wiedza na temat właściwości fizykochemicznych i możliwości wykorzystania poszczególnych gatunków tego materiału.
Założeniem projektu było opracowanie i wykonanie nowoczesnego stanowiska dydaktycznego do przekazywania wiedzy z dziedziny mineralogii w zakresie wymaganym w produkcji żelaza i stali. Stanowisko to oprócz walorów bezpośredniego kontaktu studenta z omawianym materiałem mineralogicznym wyposażone zostało w nowoczesne narzędzia informatyczne znacznie wzbogacające jego funkcjonalność o rzeczywistość rozszerzoną. Stanowisko ma postać gabloty ekspozycyjnej z poszczególnymi minerałami i żelazostopami jako eksponatami. Ponadto na stronach:
dla wersji Angielskiej: https://pblzelazostopy.polsl.pl/home/homeEN.html ,
dla wersji Polskiej: https://pblzelazostopy.polsl.pl/home/HOMEPL.html ,
dla wersji Czeskiej: https://pblzelazostopy.polsl.pl/home/homeCZ.html.
można zapoznać się bliżej z wybranymi minerałami żelaza i żelazostopami.
Wykonano w ramach realizacji projektu PBL „Interaktywne stanowisko do identyfikacji minerałów, materiałów żelazonośnych oraz żelazostopów niezbędnych do produkcji stali w rzeczywistości rozszerzonej”
Wykonali:
Kamila Tokarz
Aleksandra Żurawik
Aleksandra Patoła
Bartosz Biełka
Mateusz Stankiewicz
Michał Ryta
Opiekunowie
prof. dr hab. inż. Mariola Saternus
dr hab. inż. Tomasz Merder, prof. PŚ
dr hab. inż. Jacek Pieprzyca, prof. PŚ
Projekt wsparli studenci i doktoranci z VSB, Ostrawa, Czechy: Jiŕi Cupek, Lucie Chudobová, Michal Sniegoň, Lukáš Bednár pod opieką prof. Markety Tkadlečkovej.
