Dział Badań Naukowych

Dr inż. Aleksandra Badura otrzymała nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wyróżniającą się rozprawę doktorską. Nagrody przyznawano za prace obronione w 2024 roku, laureatów ogłoszono już po raz 32.

Nagroda przyznawana jest za wyróżniającą się rozprawę doktorską, której przedmiotem jest oryginalne rozwiązanie istotnego problemu naukowego, rozwiązanie w zakresie zastosowania wyników własnych badań naukowych w sferze gospodarczej lub społecznej o istotnym  znaczeniu dla danej sfery lub której rozwiązanie ma wybitnie nowatorski lub innowacyjny charakter.

Dr inż. Aleksandra Badura otrzymała nagrodę za pracę pt. „Opracowanie systemu rejestracji i analizy danych medycznych w monitorowaniu natężenia dolegliwości bólowych w procedurach fizjoterapeutycznych”. Promotorem pracy jest prof. Ewa Piętka.

- Głównym celem moich badań było opracowanie systemu automatycznej oceny bólu, który w przyszłości pozwoliłby fizjoterapeucie na efektywne i bezpieczne prowadzenie terapii manualnej. Zagadnienie to jest szczególnie ważne w przypadku pacjentów z zaburzeniami funkcji poznawczych, małych dzieci lub osób w podeszłym wieku, dla których utrudnione jest precyzyjne raportowanie o odczuciach bólowych. Wyzwaniem jest także prowadzenie terapii u osób o bardzo wysokim oraz bardzo niskim progu tolerancji bólu – mówi dr inż. Aleksandra Badura.

Temat badawczy wynikał z rzeczywistych trudności i potrzeb, które zgłaszali fizjoterapeuci.

- W swojej pracy badałam możliwość wykorzystania sygnałów odruchu skórno-galwanicznego, fali pulsu, fali oddechowej oraz powierzchniowej elektromiografii (EMG) mięśnia marszczącego brwi do rozpoznawania bólu podczas terapii powięziowej okolic karku i szyi oraz terapii okolic stawu skroniowo-żuchwowego – wyjaśnia laureatka.   

Pozyskane dane biomedyczne pozwoliły na opracowanie modelu, który umożliwia wykrywanie momentów wystąpienia bólu z dokładnością powyżej 80%.

- Wykazałam również, że występują statystycznie istotne różnice w sygnałach fizjologicznych pomiędzy bólem związanym ze stymulacją termiczną, a mechaniczną (np. terapią manualną). Być może te spostrzeżenia mają związek z odmienną aktywacją włókien nerwowych A-delta oraz C na bodziec termiczny i mechaniczny – wyjaśnia dr inż. Aleksandra Badura.

Efektem prowadzonych badań było też wprowadzenie do terapii dynamometru ręcznego jako urządzenia do wskazywania poziomu bólu zgodnie z zasadą, że wzrost siły nacisku jest równoznaczny ze wzrostem poziomu bólu.

- Zastosowanie dynamometru pozwoliło uzyskać ciągły zapis danych, a co więcej, nie powodowało u badanych stresu, jakim była konieczność przypisywania wartości numerycznej do pojawiających się odczuć bólowych (jak ma to miejsce przy najczęściej stosowanej skali bólu od 0 do 10). Zastosowanie tego urządzenia spotkało się z pozytywną reakcją środowiska fizjoterapeutycznego – mówi. 

Dr inż. Aleksandra Badura kontynuuje badania związane z tematem rozprawy doktorskiej.

- Wraz z zespołem studentów badamy zmiany w sygnałach biomedycznych będących odpowiedzią na bodźce bólowe różnego pochodzenia. Mam również przyjemność pracować w zespole, którego zadania skupiają się wokół komputerowej analizy obrazów histopatologicznych i mikrotomograficznych - dodaje.   

Dla naukowczyni otrzymana nagroda jest potwierdzeniem, że obrany kierunek pracy naukowej rzeczywiście doprowadził do poszerzenia wiedzy na temat mechanizmów związanych z odczuwaniem bólu.  - To wyróżnienie motywuje mnie też do dalszej pracy. Ta rozprawa nie mogłaby powstać, gdyby nie ogromne wsparcie mojej promotor, prof. Ewy Piętki oraz pomoc i ogrom wiedzy, które otrzymałam od prof. Andrzeja Myśliwca, fizjoterapeuty i Prorektora Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach – podkreśla dr inż. Badura.

Dr inż. Aleksandra Badura pracuje w Katedrze Informatyki Medycznej i Sztucznej Inteligencji na Wydziale Inżynierii Biomedycznej.