A A+ A++

Popularization and communication of science in Poland - opportunities and challenges

What is the state of popularization of science and scientific communication in Poland? What should these activities look like? What needs to be done to implement the related plans? These questions became the starting point for the discussion during the debate “Popularization and communication of science in Poland – opportunities and challenges”, which took place on March 27th  in Gliwice.

The state of popularization and communication of science, the current forms of these activities, as well as the challenges and opportunities they bring, became the starting point for the debate organized on March 27th  by the Science Popularization Centre of the Silesian University of Technology and the Council for the Dissemination of Science of the Polish Academy of Sciences. The debate was attended by 12 experts: representatives of the academic community, popularisers of science and the media. The participants present at CKS “Mrowisko” also joined the open discussions. The debate was attended by representatives of over 20 units from all over Poland: communication and PR offices, universities, science centres, research units, as well as enterprises. 

Leader: prof. Tomasz Szapiro i dr hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, prof. PŚ

Panel 1:The profession of science populariser

Moderator: dr hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, prof. PŚ

Speakers:

  • dr Tomasz Rożek, Nauka To Lubię
  • Michał Szydłowski, Pan Korek Laboratorium
  • Elżbieta Pogoda, Labiq, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki
  • Natalia Osica, pro science

Panel 2 Science and media

Moderator: red. Jarosław Juszkiewicz

Speakers:

  • red. Anna Ślązak, Nauka w Polsce
  • red. Piotr Kieraciński,  Forum Akademickiego
  • red. Jarosław Juszkiewicz, journalist and science popularizer, press spokesman Planetarium Śląskiego
  • red. Katarzyna Juszkiewicz, radio journalist and science popularizer, author of a podcast „Nauka każdego dnia”

Panel 3 Academic popularization of science

Moderator: red. Iwona Flanczewska-Rogalska

Speakers:

  • prof. Arkadiusz Mężyk, Rektor Politechniki Śląskiej, Przewodniczący KRASP
  • prof. Iwona Hofman, Rada Towarzystw Naukowych PAN
  • prof. Paweł Golik, Rada Upowszechniania Nauki PAN
  • Anna Korzekwa-Józefowicz, communication expert, Narodowe Centrum Nauki

Speakers

Organizers
Patronages
Partners
Event organized as part of the grant for Science Dissemination Activities (DUN) of the Polish Academy of Sciences 2023

© Silesian University of Technology

General information clause on the processing of personal data by the Silesian University of Technology

The authors - the organizational units in which the information materials were produced, are fully responsible for the correctness, up-to-date and legal compliance with the provisions of the law. Hosted by: IT Center of the Silesian University of Technology ()

Data availability statement

„E-Politechnika Śląska - utworzenie platformy elektronicznych usług publicznych Politechniki Śląskiej”

Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie
Fundusze Europejskie

red. Katarzyna Głuch-Juszkiewicz

Dziennikarka Polskiego Radia Katowice,  od 2000 roku autorka radiowych programów popularnonaukowych. W programach „Nauka Każdego Dnia” i „Nauka na UKFie” prezentuje dokonania naukowców i wyjaśnia w przystępny sposób zawiłości różnych dziedzin nauki. Podcasty pod tym samym tytułem zabierają słuchaczy do laboratoriów, pracowni lub muzeów. Rozmówcy uczą, nie pouczają oraz razem z autorką udowadniają, że świat jest ciekawy. Autorka cykli edukacyjnych o historii regionu, historii radia i ekologii. Laureatka Pop Science 2022, Ambasadorka Czystego Powietrza, wieloletnia członkini Rady Naukowo-Społecznej Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Beskidu Śląskiego”. Ostatnio pasjonuje się literaturą o mózgu nastolatka, formach przyswajania wiedzy i nowoczesną, niesystemową edukacją w Europie

Prof. Paweł Golik

Genetyk, profesor na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Wcześniej pracował w Center for Molecular Medicine w Emory University w stanie Georgia w USA oraz w Centre de Génétique Moléculaire CNRS w Gif-sur-Yvette we Francji. Zajmuje się badaniem ekspresji genów mitochondrialnych i ewolucji współdziałania genomu jądra i mitochondriów, a także wykorzystaniem genetyki do badania ewolucji różnych grup organizmów. We współpracy z Wydziałem Artes Liberales UW uczestniczy też w projektach łączących biologię z humanistyką i sztuką. Popularyzator nauki, przewodniczący Rady Upowszechniania Nauki PAN.

prof. Iwona Hofman

 

Medioznawczyni, politolożka, mecenas kultury; specjalizuje się w badaniach polskiej emigracji, dziennikarstwa jakościowego, komunikacji społecznej, autorka ponad 20 monografii; dyrektorka Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej UMCS, prezeska Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej, przewodnicząca Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN.

Jarosław Juszkiewicz

Dziennikarz naukowy i lektor. Od niemal ćwierć wieku związany z Planetarium Śląskim w Chorzowie, autor seansów popularnonaukowych, od 2018 roku rzecznik prasowy tej placówki. Wychowany w radiu publicznym, w styczniu 2022 roku dołączył do zespołu Radia 357, dla którego przygotowuje cykle podcastów i cykliczną audycję poświęconą nowym technologiom. Jego kanał  „Kieruj się na południe” w serwisie YouTube subskrybuje ponad 100 000 osób. 

red. Piotr Kieraciński

Jest absolwentem Wydziału Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (ob.Jana Pawła II). Pracuje w miesięczniku “Forum Akademickie”. Był współorganizatorem konkursu popularyzatorskiego “Skomplikowane i proste. Młodzi uczeni o swoich badaniach”.

Anna Korzekwa-Józefowicz

Ekspertka ds. komunikacji w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki; pełniąca obowiązki rzeczniczki prasowej i głównej specjalistki ds. promocji Narodowego Centrum Nauki (od maja 2021), wieloletnia rzeczniczka prasowa Uniwersytetu Warszawskiego i szefowa Biura Prasowego (2007-2020), pełnomocniczka rektora ds. komunikacji (2017-2020), założycielka .edu PR (szkolenia z zakresu media relations), członkini zespołu ds. komunikacji 4EU+ European University Alliance, który skupia sześć uczelni europejskich (2019-2020) i Working Group on Communication stowarzyszenia Science Europe (od 2021).

Prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk

Rektor Politechniki Śląskiej w kadencji 2016-2020 oraz 2020-2024, dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego w latach 2012-2016. Od 2011 r. jest członkiem Komitetu Mechaniki PAN oraz Komitetu Budowy Maszyn PAN, a w latach 2011-2015 uczestniczył w pracach Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN. Od 2020 r. pełni funkcję przewodniczącego Komitetu Budowy Maszyn PAN. W latach 2014-2016 był wiceprzewodniczącym Kolegium Dziekanów Wydziałów Mechanicznych. Od 2018 r. jest wiceprezesem Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego, od 2020 r. członkiem Śląskiego Forum Ekspertów, a od 2021 r. – Akademii Inżynierskiej w Polsce. W 2019 r. został wybrany na zastępcę przewodniczącego Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, a w 2020 r. na przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. W latach 2020-2022 był przewodniczącym Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich.

W trakcie pierwszej kadencji prof. Arkadiusza Mężyka Politechnika Śląska uzyskała status laureata w programie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”.

W ramach pracy naukowej realizuje badania z zakresu dynamiki maszyn, mechatroniki, projektowania pojazdów wojskowych, a także projekty związane m.in. z zastosowaniem mechatroniki w medycynie. W swojej działalności kładzie duży nacisk na ścisły rozwój współpracy nauki oraz przemysłu. Jest autorem ponad 180 publikacji naukowych w czasopismach naukowych i materiałach konferencyjnych krajowych oraz zagranicznych, w tym 6 monografii naukowych oraz 2 skryptów.

Prof. Arkadiusz Mężyk został uhonorowany m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, „Diamentowym Inżynierem” Przeglądu Technicznego, Honorową Złotą Odznaką Krajowej Izby Gospodarczej, Nagrodą Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska” – Promotor Polski, nagrodą śląskiej okręgowej izby inżynierów budownictwa – „autorytet budownictwa i gospodarki śląskiej” oraz tytułem doktora honoris causa Gheorghe Asachi Technical University of Iaşi.

Natalia Osica

pro science

Promuje porozumienie nauki i biznesu, prowadzi firmę pro science, której celem jest zwiększanie liczby naukowców zaangażowanych we współpracę z biznesem i społeczeństwem. Jest socjolożką wyspecjalizowaną w zakresie komunikacji społecznej, rozwiązywania konfliktów, mediacji i negocjacji. Od ponad dekady działa na styku świata akademickiego i gospodarki, która potrzebuje prac badawczo-rozwojowych i zaawansowanych technologii. Na co dzień wspiera naukowców, instytuty naukowe i badawcze oraz uczelnie w budowaniu widoczności, wizerunku i relacji z otoczeniem. Z kolei podmiotom z sektora R&D pomaga docierać do naukowców.
W latach 2009-2012 rzeczniczka prasowa i szefowa działu PR w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej, gdzie zbudowała Centrum Prasowe, za które otrzymała wiele nagród w tym tytuł „Popularyzatora Nauki” od redakcji Nauka w Polsce PAP. Przez kilka lat pełniła funkcję prezesa Polskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych. Jest ekspertką European Research Council w zakresie komunikacji naukowej.
“Naukowcy chcą współpracować z otoczeniem, tylko nie wiedzą, jak. Komunikacja odblokowuje potencjał nauki” – to myśl przewodnia, którą Natalia realizuje od kilkunastu lat. Współautorka bezpłatnej książki dla naukowców pt. „Sztuka promocji nauki” (wyd. OPI-PIB).

Elżbieta Pogoda

Biolożka, której ukochanym „dzieckiem biologicznym” jest genetyka. Absolwentka studiów doktorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim, ze specjalnością z genetyki ewolucyjnej. Dobre praktyki dydaktyczne podpatrzone na Uniwersytecie Stanforda w USA czy Uniwersytecie Western w Kanadzie przenosi na grunt polskiej edukacji. Jest pasjonatką popularyzacji nauk ścisłych oraz pracy z dziećmi. Rozwija autorski projekt edukacyjny w zakresie nauk biologicznych „LabIQ Dziecięce Laboratorium Nauki i Zabawy”, w ramach którego prowadzi warsztaty biologiczne dla dzieci i młodzieży, nagrywa filmy edukacyjne we współpracy z Empik, TVP, Polsat, e-szkoła Nauka z dziennikarzem naukowym Radkiem Brzózką. Aktywnie współtworzy Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki, wspierając naukowców w działaniach popularyzujących naukę takich jak Szybkie Randki Naukowo Dziennikarskie, Szkolenia Ars Mollis dla naukowców, Skills Above Borders, Kopernik Była Kobietą. W ramach działań w Fundacji Marsz dla Nauki współtworzy i prowadzi od 4 lat cieszący się coraz większą popularnością projekt Nakręcona Nauka, mający na celu uczenie naukowców jak tworzyć video popularnonaukowe.

dr Tomasz Rożek

czołowy polski popularyzator nauki, znany z kanału YouTube Nauka. To Lubię. Od wielu lat w prosty sposób tłumaczy dorosłym i dzieciom, jak działa świat. Autor książek popularnonaukowych i “Akademii Superbohaterów”. Doradca Dyrektora Generalnego Europejskiej Agencji Kosmicznej i założyciel Fundacji Nauka. To Lubię. Prywatnie fan żeglarstwa i motocykli

Michał Szydłowski

Z wykształcenia fizyk, z zawodu… szalony naukowiec. Ukończył fizykę techniczną na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Politechniki Śląskiej (2002). Po studiach został na uczelni, by badać miski, czyli struktury MIS metal-insulator-semiconductor (metal-izolator-półprzewodnik). Oprócz pracy naukowej prowadził wykłady popularnonaukowe z fizyki dla młodzieży i był sekretarzem Okręgowego Komitetu Olimpiady Fizycznej. W 2005 roku współtworzył Festiwal Nauki i Multimediów Abstract w Gliwicach i stawiał pierwsze popularnonaukowe kroki na scenie w ruinach Teatru Victoria (teatr był już w ruinie przed jego pokazem). W roku 2006 otrzymał nagrodę JM Rektora Politechniki Śląskiej za osiągnięcia w dziedzinie dydaktycznej, a rok później nagrodę za osiągnięcia naukowe. W 2010 roku założył firmę edukacyjną, która stała się znana jako Laboratorium Pana Korka.
W grudniu 2022 roku otrzymał Nagrodę POP Science Śląskiego Festiwalu Nauki w kategorii „Myśl globalnie, działaj lokalnie – mieszkańcy województwa śląskiego”. Nagroda przyznawana jest osobom i przedsięwzięciom popularyzującym naukę.
W 2014 roku został także doceniony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz serwis „Nauka w Polsce” Polskiej Agencji Prasowej prestiżową nagrodą „Popularyzator Nauki 2014”.

Anna Ślązak

Absolwentka studiów filozoficznych i dziennikarskich. Od ponad 20 lat śledzi wydarzenia naukowe w kraju i za granicą, wyniki badań i konteksty popularyzacji. Tematy naukowe podejmowała najpierw jako dziennikarka Działu Nauki PAP oraz największego serwisu informacyjnego poświęconego nauce Nauka w Polsce, a obecnie – jako redaktorka. Od kilku lat kieruje działem i serwisem. Jest organizatorką merytoryczną ogólnopolskiego konkursu Popularyzator Nauki, organizowanego od 18 lat.